Winsum
Een wandeling door het oude wierdenland van Groningen, waar straatnamen herinneren aan de adellijke families die hier hun...
Groningen zo plat als een pannenkoek? Dat zeggen alleen mensen die er nog nooit zijn geweest. Ontdek het mooiste dorp van...
Een weekendtocht door het Groninger Waddengebied. 123 kilometer fietsen in twee of drie dagen, slapen op een mooie en kleinschalige...
Varend over de maren reis je stapvoets door een verstild landschap van water en weidse akkers.Onderweg passeer je plekken...
Kom naar het familiemuseum van Texel en ervaar de stoere wereld van het strandjutten. Er is van alles te zien én te beleven,...
Pontweg 141 A
1796 MA De Koog
Je kunt de inhoud niet bekijken omdat je nog geen cookies hebt geaccepteerd. Klik op de knop hieronder om de cookies alsnog te accepteren.
Cookies handmatig instellen(beluister hier het audioverhaal)
Stel je het jaar 700 voor. De dijk die je in de verte ziet, bestaat nog niet. Twee keer per etmaal stroomt de zee via geulen en prielen het land in. En tijdens de herfst en winter komt het water soms gevaarlijk dichtbij. Een ramp? Dat valt meestal mee, want de mensen wonen op heuveltjes die ze in de loop van de eeuwen hebben gemaakt: terpen. Het is de oudste manier om droge voeten te houden.
Dit dorp Firdgum bestond ook uit een aantal terpen, die op de hoger gelegen kwelderwallen waren aangelegd. Bij de kerktoren kun je goed zien dat er later afgravingen zijn geweest: de vruchtbare terpaarde werd in de negentiende eeuw duur verkocht.
De mensen die hier woonden leefden mét de zee. Die zee was wel een voortdurende bedreiging, maar het eindeloze komen en gaan van zout water bood ook kansen. Zo zorgde de zee voor vruchtbare landbouwgrond en een natuurlijk ophoging van het landschap rondom de terp, doordat er steeds laagjes slib achtergebleven als het water zich terugtrok.
Zulke laagjes slib kun je ook duidelijk zien in het door archeologen en vrijwilligers gereconstrueerde zodenhuis van terpbewoners, waarvoor zoden uit buitendijks land zijn gestoken. De zoden die terpbewoners voor hun gebouwen gebruikten waren sterk en compact, en bovendien voorhanden in de boomloze kuststreek. En, niet onbelangrijk: de zodenhuizen deden vermoedelijk in comfort niet onder voor houten huizen.
Dijken, in de verte te zien, zorgden er vanaf de elfde eeuw dat de zee definitief wegbleef. Lekker veilig. Maar de druk van de zee op het land neemt toe door de hoge dijken, en het land hoogt zich niet meer vanzelf op. Een dijkdoorbraak zal daarbij gigantische impact hebben. Misschien kunnen nog wat van onze voorouders leren, zeker met het oog op duurzaamheid en klimaatverandering.
Ingesproken door:
Jan Ketelaar werkt in woord en beeld. Zo schrijft hij teksten en gedichten, maar maakt ook sculpturen in zijn loods in Drachten. Ter gelegenheid van de 400-jarige betrekkingen tussen New York en Nederland organiseerde Joop in 2009 het New Island festival. Jan benaderde hem omdat hij vond dat zijn beeld "De staat van Nederland" daarheen moest. “Toen zei hij "goed plan, dat gaan we regelen" en sindsdien is er een samenwerking ontstaan. We waren vrienden zonder dat uit te spreken. Zonder Joop hadden de beelden niet in Holwerd gestaan.
Joop was een stille kracht en stimulator, hij hield worsten voor waar ik hard achteraan rende.”
Dit verhaal is onderdeel van de route Gemalen Verhalen van Sense of Place
Stel je het jaar 700 voor. De dijk die je in de verte ziet, bestaat nog niet. Twee keer per etmaal stroomt de zee via geulen...
Camstrawei 18
8852 RH Firdgum
“Wachten op hoog water” is een beeld van Jan Ketelaar. Het beeld bestaat uit twee, van metaal gelaste, vrouwen van vijf meter...
Nieuwe Zeedijk
9151AE Holwerd
De molen, die geregistreerd staat onder de oorspronkelijke naam De Liefde, werd in 1963, tijdens herstelwerkzaamheden, door...
Mennonietenkerkstraat 15
9981 BB Uithuizen
De Deurenloods deed vroeger dienst als onderhoudsloods voor sluisdeuren. In deze loods zat vroeger ook het Leugenbankje....
Reitdiepskade 1 A
9974 PJ Zoutkamp
Historische tuin met bloeiende stinzenflora bij de dokterswoning in het oude centrum van Stiens.
Smelbrêge 6
9051 BH Stiens
Als hotel-restaurant exploiteren wij acht verschillende hotelkamers. Een bestemming waar ons pand, cultuurhistorisch gezien,...
Hotel, Restaurant It Posthûs
Ds. R.H.Kuipersstraat 1
9111HA Burdaard
De Molen Fortuna in Noordhorn is een oude koren- pelmolen. Een monument in het Groninger landschap.
Schippersstraat 2 a
9804 PN Noordhorn
Luisterplek De Russenoorlog' nummer L664.
Postweg
1795 JL De Cocksdorp
Achter de dijk aan de kant van het Lauwersmeer ligt het Korte Hoofd. Tussen 1887 en 1969 vertrok hier de veerboot naar Schiermonnikoog.
Zoutkamp
Schrijf je nu in voor onze maandelijkse nieuwsbrief en ontvang alle tips, arrangementen en nieuwtjes over de Wadden.