De Foodwalk van Termunterzijl naar de Punt van Reide is een 9,9 km lange route door het Groningse kustlandschap. De tocht biedt uitzicht op historische sluizen, visserijmonumenten, natuurgebieden zoals de Kleine Polder, en kwelders met bijzondere flora zoals zeekraal en zeeaster. Bezoekers kunnen ook zeehonden spotten en genieten van lokale producten bij eetgelegenheden en verkooppunten onderweg.
Vispaleis Westerhuis biedt al vijf generaties lang verse vis aan in Termunterzijl en staat bekend om zijn smaakvolle producten. Ze hebben een vaste winkel, nemen deel aan markten in de regio en bieden afhaal- en cateringopties aan.
In dit 250 zielen tellende dorp, vlak bij de historische sluis ‘Boog van Ziel’ staat Hotel Termunterzijl. Dit prachtige, nieuwe 26 kamers tellende hotel is een geweldige uitvalsbasis voor een overnachting, zowel zakelijk als privé.
Het Visserijmuseum Termunterzijl biedt inzicht in de geschiedenis van de garnalenvisserij en lokale maritieme tradities. Het museum bevat historische tentoonstellingen en wisselende exposities, waaronder schilderijen en foto’s van verdwenen dorpen.
De inpolderingen in de regio verhoogden de druk op afwateringskanalen en zeesluizen, wat leidde tot overstromingen en hinder voor boeren en burgers. Daarom werd in 1601 een afwateringskanaal met sluis gegraven nabij Termunten. Rond de sluis ontstond een handelsdorp: Termunterzijl.
De Boog van Ziel werd rond 1725 aangelegd door Antoni Verburgh, de stadsbouwmeester van Groningen. De sluis met brug werd gebouwd om een oudere sluis uit 1601 te vervangen die tijdens de Sint-Maartensvloed in 1686 is verwoest.
In 1953 leidde de overstromingsramp tot een nationaal Deltaplan: kortere zeegaten en sterkere dijken. In Termunterzijl zou de dijkverhoging het havengebied treffen, maar een ringdijk bood een oplossing. De haven werd binnendijks en bleef via een keersluis verbonden met de Eems.
Het gemaal Cremer is aangelegd in de jaren 1930 / 1931, door waterbouwkundige Pieter Geert Cremer. Vanwege de beeldbepalende ligging, de cultuurhistorische waarde, de gaafheid en de bijzondere vormgeving is gemaal Cremer erkend als rijksmonument.
De Vispassage bij het Rozema gemaal helpt paling van zout naar zoet water te trekken om op te groeien. In het najaar keren volwassen palingen terug naar zee om zich voort te planten. De automatische vispassage werkt tijdens het migratieseizoen, van half februari tot half juni, en bevat beschildering
Gemaal Rozema is vernoemd naar Harry Rozema, een waterbouwkundige van het Waterschap Eemszijlvest. Het water wordt via de buizen door de zeedijk geloosd in de Eems. Om de visintrek vanuit de Waddenzee veilig te stellen heeft het gemaal een vispassage.
In 2022 werd aan de noordkant van de Kleine Polder struweel aangeplant, waaronder Duindoorn, die goed aanslaat. De oranje bessen, rijk aan vitamine C, trekken trekvogels aan in de herfst. Ook voor mensen is de Duindoorn gezond en lekker in jam, siroop of likeur.
De Golf van Termunterzijl vertelt als Landmark geen eigen verhaal maar laat het landschap en bewoners hun verhaal vertellen. Bezoekers ontdekken en beleven, al wandelend door de Kleine Polder en over de Golf, vanuit verschillende perspectieven het gebied.
De Kleine Polder is weer verbonden met de Waddenzee door een zoet-zout overgang. In het westen vind je een recreatiegebied met zwemplas, strand en uitkijkpunt. Het oosten biedt natuureilanden met broedplaatsen voor vogels en ruimte voor vissen. Een oeverzwaluwwand siert het oostelijkste eiland.
Termunten is ontstaan op een wierde op de Eemsmonding. De bewoners in het dorp werden in latere tijden beschermd door een dijk die thans een ‘Slaper’ is geworden doordat de Eemsdijk (Zeedijk) is aangelegd.
Op de Eemsdijk zie je vaak schapen lopen. Schapen staan bekend om hun ‘gouden voetjes’. Zij houden de dijk in orde, anders dan bijvoorbeeld koeien en paarden die de dijk zouden beschadigen. De schapen zorgen voor een dichte grasmat met goede beworteling en dragen zo bij aan het behoud van de zeeijk.
De punt van Reide is een schiereiland in de Dollard. In de loop der tijd is vrijwel het hele gebied weggeslagen door stormvloeden. Het schiereiland dat is overgebleven bestaat voor het grootste deel uit kwelders.
Zeekraal (Salicornia) is een lichtzoute, knapperige zeegroente die groeit op slikken en schorren, zoals De Punt van Reide. Deze pioniersplant gedijt in zoute omstandigheden en zit vol voedingsstoffen. Lekker in salades, bij lamsvlees, of in dips. Ze wordt ook in de Waddenregio gekweekt.
Het Groninger Landschap gebruikt Limousin runderen op de Punt van Reide om de begroeiing te variëren en zo de vogelstand te bevorderen. Na een goed leven leveren de runderen hoogwaardig vlees voor natuurvleespakketten, exclusief voor Beschermers van Het Groninger Landschap.
Zeeaster en lamsoor zijn kwelderplanten op de Punt van Reide. Lamsoor bloeit paars in juli-augustus en trekt bijen aan voor honing, maar zijn bladeren zijn oneetbaar. Zeeaster is eetbaar en wordt in de waddenregio als zeegroente geteeld en verkocht, hoewel het verward wordt met Lamsoor.
Het water van de Dollard dient als kraamkamer van de Waddenzee. Zeehondenmoeders zwemmen via de Eems richting de zandbanken vlak bij de kust om hun jongen te krijgen. Van achter de zeehondenkijkwand kan je de dieren goed zien, zonder dat je ze stoort.
Bezoekerscentrum Dollard net onder Termunten is dé toegangspoort naar het Dollardgebied. Ontdek alles over dit vrij nieuwe natuurgebied.
AGF Bie Diek is een verkooppunt van aardappelen, groenten en fruit in Termunten, Ze leveren lokaal geteelde producten, rechtstreeks van de Groningse klei.
Tussen 1919 en 1948 liep de stoomtramlijn Winschoten – Delfzijl door Termunten. De tram, bekend als "Ol Graitje" vanwege zijn trage snelheid, had langs de route kleine werkplaatsen. De oude locomotiefloods is bewaard gebleven en dient nu als vishandel en afhaalpunt.
Visrestaurant Landman in Termunten serveert vis en lokale producten. Geniet van gerechten zoals kibbeling van Noordzeekabeljauw en gerookte IJsselmeerpaling. Een familiebedrijf met passie voor eerlijke, pure smaken.
Termunterzijl was vroeger een belangrijk vissersdorp, vooral voor de garnalenvisserij. Rond 1970 waren er 30 schepen met eigen visafslag. Door de jaren heen nam de vloot af en verdween de afslag. Nu herinnert alleen het Visserijmuseum en dit monument aan de visserijhistorie.
TeeTied in Termunterzijl biedt je een gezellige sfeer, huisgemaakte taarten en koffie of thee van hoge kwaliteit. Geopend van april tot september. Geniet van het terras met uitzicht op het water!
