Bekijk alle 4 foto's
Door de aanleg van de Afsluitdijk werden de marinebasis in Den Helder en Vesting Holland kwetsbaar voor een aanval over land vanuit het (noord)oosten. Voor de bescherming van ‘Vesting Holland’ wil het departement van Oorlog dan ook dat er extra versterkingen op de Afsluitdijk bij de spuisluizen komen. Om deze reden zijn de vestingwerken, de kazematten, gebouwd. Zowel op Kornwerderzand als bij
Den Oever.
De Wonsstelling
Het ontwerp is van de Genie en bestaat uit verspreid liggende kazematten me…
Door de aanleg van de Afsluitdijk werden de marinebasis in Den Helder en Vesting Holland kwetsbaar voor een aanval over land vanuit het (noord)oosten. Voor de bescherming van ‘Vesting Holland’ wil het departement van Oorlog dan ook dat er extra versterkingen op de Afsluitdijk bij de spuisluizen komen. Om deze reden zijn de vestingwerken, de kazematten, gebouwd. Zowel op Kornwerderzand als bij
Den Oever.
De Wonsstelling
Het ontwerp is van de Genie en bestaat uit verspreid liggende kazematten met elk een aparte functie. Voor de verdedigingswerken op de Afsluitdijk lag op het Friese vasteland de Wonsstelling. Deze stelling liep van de zuidrand van Makkum langs de Melkvaart, de oostrand van Wons en langs de Gooiumervaart naar de oostrand van Zurich. De totale lengte bedroeg ongeveer 7 km. De Wonsstelling bestond uit eenvoudige veldversterkingen gebouwd van hout en aarde. In de meidagen moesten de Duitsers voorbij beide stellingen komen om de Afsluitdijk in te nemen. De Wonsstelling viel, maar Stelling Kornwerderzand hield – als enige Nederlandse verdedigingslinie – stand tot de capitulatie.
Kazemattenmuseum
In Kornwerderzand vind je nu het Kazemattenmuseum. Om hier te komen moet je ussen de knooppunten 52 en 59 een stukje de Afsluitdijk op te fietsen totdat je bij Kornwerderzand komt.
Het Kazemattenmuseum vertelt het verhaal van 225 Nederlandse militairen die 17.000 goedgetrainde en -bewapende Duitse soldaten tegen wisten te houden gedurende de meidagen van 1940.
Het Afsluitdijk Wadden Center is de plek waar je het verhaal van onder andere Dutch Delta Design, Unesco Werelderfgoed Waddenzee, de Vismigratierivier en de vernieuwde, toekomstbestendige Afsluitdijk en het IJsselmeer kunt beleven.
Bij het monument aan de kade in Makkum wordt de herinnering aan Tijmen en Aart van den Berg in ere gehouden. Tijdens de Tweede Wereldoorlog hadden de twee broers een palingrokerij, die tevens diende als dekmantel voor hun verzetsdaden.
In de nacht van 6 juli 1944 was de Lockheed Hudson van haar basis Gibraltar Farm, Tempsford met vier geheime agenten onderweg naar de Appelsche Heide bij Nijkerk. Een Duitse nachtjager onderschepte het toestel en hierdoor crashte het in het IJsselmeer.
Het dorp Wons speelde een belangrijke rol tijden de inval van het Duitse leger in 1940. Dit had te maken met haar legging tegenover de Afsluitdijk. De Wonsstelling was de laatste hindernis voordat de Duitse troepen de Afsluitdijk bereikten.
In Wons staat het monument voor het Canadese regiment Queen's Own Rifles of Canada. Dit regiment was verantwoordelijk voor de bevrijding van Wons op 16 april 1945.
Vanuit Leeuwarden spoedde een van de Canadese bataljons zich in westelijke richting om Harlingen te bevrijden. Verder dan Franeker kwamen zij die zondagmiddag 16 april niet.
Enkele kilometers uit de Friese kust liggen de beroemde kazematten van Kornwerderzand op de Afsluitdijk. Het is de enige plek in Europa waar in de meidagen van 1940 de Duitse Blitzkrieg vastliep. Slechts 225 Nederlandse soldaten wisten zo’n 17.000 Duitsers tegen te houden. Deze fietsroute voert je langs zowel de Wonsstelling en de stelling Kornwerderzand waarbij je even terug gaat naar de meidagen van 1940.
