Ontdek Noardeast Fryslân: wandel langs eeuwenoude kerkjes, het middeleeuwse Lutkepost, de Bootsma’s Poel (een pingo), en het unieke coulisselandschap. Bewonder de Mariakerk, historische waterwegen en de natuurpracht van mieden, elzensingels en ruilverkavelingsbossen.
De wandeling begint in Buitenpost, een dorp dat ooit aan de rand van zand, veen en klei een strategische positie innam. De monumentale Mariakerk, ingeklemd in een wijk met nieuwbouw, vertelt een ander verhaal. De imposante bakstenen toren, gebouwd rond 1200, weerspiegelt de trots van de gemeenschap. De zaalkerk zelf, met een gotisch koor, nodigt uit tot bezinning.
Vanuit het dorpshart voert de route je over oude zandgronden langs waterpartijen en een molen. Buitenpost is omgeven door de weelderige natuur van de Noardlike Fryske Wâlden en moerassige mieden, een overgangsgebied dat nog steeds de sfeer ademt van vroeger.
Na Buitenp…
Ontdek Noardeast Fryslân: wandel langs eeuwenoude kerkjes, het middeleeuwse Lutkepost, de Bootsma’s Poel (een pingo), en het unieke coulisselandschap. Bewonder de Mariakerk, historische waterwegen en de natuurpracht van mieden, elzensingels en ruilverkavelingsbossen.
De wandeling begint in Buitenpost, een dorp dat ooit aan de rand van zand, veen en klei een strategische positie innam. De monumentale Mariakerk, ingeklemd in een wijk met nieuwbouw, vertelt een ander verhaal. De imposante bakstenen toren, gebouwd rond 1200, weerspiegelt de trots van de gemeenschap. De zaalkerk zelf, met een gotisch koor, nodigt uit tot bezinning.
Vanuit het dorpshart voert de route je over oude zandgronden langs waterpartijen en een molen. Buitenpost is omgeven door de weelderige natuur van de Noardlike Fryske Wâlden en moerassige mieden, een overgangsgebied dat nog steeds de sfeer ademt van vroeger.
Na Buitenpost leidt de route je door Lutkepost, een middeleeuws dorp dat zijn naam gaf aan dit gebied maar inmiddels bijna vergeten is. Hier vloeien historie en landschap samen: elzensingels, houtwallen en hooilanden herinneren aan het agrarische verleden en het harde werk van de monniken die deze streek ontgonnen.
In Wedzeburen wandel je langs het Simke Paad, dat slingert door graslanden en langs de Bootsma’s Poel, een eeuwenoude pingo. Deze waterplas is een overblijfsel uit de laatste ijstijd en biedt een uniek stukje natuur. Neem even de tijd om de bijzondere flora en fauna te ontdekken die hier hun plek hebben gevonden.
Het landschap verandert subtiel terwijl je verder wandelt. Het ruilverkavelingsbos van de Swadde brengt je naar de grens tussen de bisdommen Utrecht en Münster uit de middeleeuwen. Hier, verscholen tussen bomen en rabatten, spot je misschien een ree of hoor je het gezang van vogels. De overgang van dit bos naar de statige Fogelsangh State en de bossen van Feankleaster benadrukt de diversiteit van het gebied.
De route eindigt terug in Buitenpost, waar je over de Voorstraat en de Kerkstraat de Mariakerk opnieuw bereikt. De combinatie van kleinschalige natuur, historische elementen en het rustige tempo van deze wandeling maakt het een ideale tocht.
Rondjes om de kerken bevat 26 inspirerende en verrassende pelgrimsroutes in Noord-Fryslân. De weidsheid, de lichtval, wolken en het ruisen van de wind sluiten naadloos aan bij de sobere verstilling die de kerken bieden. Wijkplaatsen en vluchtheuvels in drukke tijden. Ontsnappingsroutes die rust bieden. Nieuwsgierig naar de andere routes? Je vindt ze hier
Meer verdiepende informatie over deze en de andere routes kun je vinden in de routegids; Rondjes om de kerken in Noord-Fryslân. Te verkrijgen via de boekhandel. De uitgave is tot stand gekomen door schrijver Fokko Bosker, een wandeljournalist, in nauwe samenwerking met stichting Tsjerkepaad die ijvert voor ruimere openstelling van de monumentale kerken in Fryslân.
Het mooie bosachtige park rond het buitenhuis Fogelsangh State heet het Veenkloosterbos. Tuinarchitect Roodbaard heeft deze tuin ontworpen.
De Mariakerk is een forse kerk met gesloten toren. Vooral vanwege het meubilair is deze kerk interessant. Er zijn rouwborden en herenbanken met wapens van de voorname families Bouricius, Boelens en Jeltinga.
Start rondwandeling Buitenpost:
Vanaf het hof LA op de Molenstraat en op de kruising met de Kerkstraat rechtdoor over de Oude Havenstraat. Vanaf hier het knooppuntennetwerk volgen naar knooppunt 45. Na drie kruisingen rechtdoor te zijn overgestoken voorbij de wooonzorgcombinatie RA op het fietspad dat langs een waterpartij loopt. Het pad meandert in brede lussen langs een molen en de ijsbaan en laat zien dat Buitenpost als plaats op een hogere zandopstuwwing door laaggelegen, waterrijke moerassen en weilanden is omgeven. Bij 45 in een omtrekkende beweging naar 41. Bij 41 RA naar 61. Het parklandschap gaat voorbij de rondweg moeiteloos over in de natte weilanden, sloten en elzensingels die de mieden karakteriseren. Op de splitsing van de Oude Dijk met de Rohelsterweg RA en vervolgens bij 61 opnieuw RA.
Voorbij een woning bij 77 RA en over een houten brug in de Bútepostmer Feart, naar 38. Op de Oude Dijk RA naar 42. Na 300 meter slaat de knooppuntenroute LA een veldweg in door het grasland naar de Twizelermieden. Bij 42 LA naar 64.
Bij 53 de Tsjerkebuorren in Wedzeburen oversteken naar 32. Het Simke Paad loopt langs de Bootsma’s Poel. Het pad laveert tussen verse koeienvlaaien, het vereist wat speurwerk om de markeringen in het veld te vinden en vooral goeie ogen. Het weiland schuin oversteken naar het klaphek. De Bootsma’s Poel, een grote waterplas omgeven door groen midden in de natuur, is een voorbeeld van een echte pingo. De pingoruïnes, die in oostelijk Fryslân talrijk zijn, ontstonden in de laatste ijstijd toen de grond vrijwel permanent bevroren was. Het grondwater bevroor tot immense pakketten ijs die de aarde boven zich wegdrukten. De heuvels die zo ontstonden konden tientallen meters hoog zijn. Nadat het klimaat opwarmde zakten de heuvels in tot een laagte die zich met water vulde omgeven door een hoge aarden rand. Rond zo’n poel zijn vaak bijzondere planten en dieren, maar ook schimmels te vinden.
Het pad komt uit op De Wedze, daar RA de weg door het boomwallengebied volgen. Vlak voor het spoor op de driesprong LA onder het spoor door en bij 32 rechtdoor naar 69 in Kollumersweach. Bij 69 RA naar 40. Aan het eind van het dorp gaat de route naar rechts over de Ganingaweg en vervolgens voor het spoor LA over het Boskloantsje. Bij 40 rechtdoor naar 22 over het Poelepaad.
Het fietspad kronkelt met wijdlopige lussen door het ruilverkavelingsbos dat inmiddels al aardig uit de kluiten is gewassen. De grensrivier De Swadde vormde in de middeleeuwen de begrenzing tussen het gebied dat viel onder het bisdom Utrecht en die van het bisdom Münster. Tussen het groen op de rabatten schuilen vaak reeën. De nieuwe aanplant sluit aan op het bos van Feankleaster en het adellijke Fogelsangh State.
Het pad verlaat het bos en komt uit op Egypte, daar RA en voor het spoor LA onder de Lauwersmeerweg door naar 22 en vervolgens RA over Egypte richting 56 over het West langs Haersma State. Waar de knooppuntenroute LA slaat, rechtdoor over de Voorstraat en RA op de Kerkstraat terug naar de Mariakerk.
