Tijdens de Tweede Wereldoorlog is er relatief weinig gevochten op Fries grondgebied. Maar in het Friese luchtruim vonden er bijna dagelijks luchtgevechten plaats tussen Duitse en geallieerde vliegtuigen. Ongeveer vierhonderd geallieerde vliegtuigen werden in de vijf oorlogsjaren uit de lucht geschoten.
Omdat de Duitse steden Emden, Wilhelmshaven, Bremen en Hamburg regelmatig het doelwit waren van geallieerde bommenwerpers, was er veel vliegverkeer boven de provincie Friesland. Bij Mantgum crashte in juli 1941 de eerste Engelse bommenwerper op het vaste Friese land waarbij zes bemanningsleden omkwamen.
Boven Friesland en de omliggende wateren gingen tijdens de …
Tijdens de Tweede Wereldoorlog is er relatief weinig gevochten op Fries grondgebied. Maar in het Friese luchtruim vonden er bijna dagelijks luchtgevechten plaats tussen Duitse en geallieerde vliegtuigen. Ongeveer vierhonderd geallieerde vliegtuigen werden in de vijf oorlogsjaren uit de lucht geschoten.
Omdat de Duitse steden Emden, Wilhelmshaven, Bremen en Hamburg regelmatig het doelwit waren van geallieerde bommenwerpers, was er veel vliegverkeer boven de provincie Friesland. Bij Mantgum crashte in juli 1941 de eerste Engelse bommenwerper op het vaste Friese land waarbij zes bemanningsleden omkwamen.
Boven Friesland en de omliggende wateren gingen tijdens de Tweede Wereldoorlog meer dan vierhonderd geallieerde vliegtuigen verloren. In de eerste oorlogsjaren vonden de tragedies in de lucht vooral 's nachts plaats, omdat de Royal Air Force in het donker bombardeerde. Toen de Amerikanen zich in 1943 in de luchtstrijd mengden, werden er ook bij daglicht felle luchtgevechten boven de provincie uitgevoerd. Soms stortten op één dag meerdere vliegtuigen neer.
De vele luchtgevechten boven de provincie Friesland hadden veelal te maken met de aanwezigheid van Fliegerhorst Leeuwarden. Dit was voor de Duitse bezetter de basis voor de dag- en nachtjagers die de kust bewaakten, konvooien begeleidden en geallieerde vliegtuigen uit de lucht schoten.
Tijdens deze fietsroute bezoek je de crashlocaties van geallieerden bommenwerpers en lees je meer over de verzetsgroep Gaastmeer die de bemanning van een Halifax bommenwerper onderdak bood.
Veel fietsplezier!
Museum Warkums Erfskip huist in het oude waaggebouw en het stadhuis in het centrum van Workum en vertelt de historie van Workum en omstreken.
Het verzetsmonument in Workum bestaat uit drie abstracte beelden van witte natuursteen die drie stadia van het bevrijdingsproces symboliseren, te weten ‘Onderdrukking’, ‘Verzet’ en ‘Vrijheid’.
In de nacht van 4 op 5 mei 1943 steeg de zwaarbeladen Lancaster bommenwerper W4888 op vanuit Holme-on-Spalding Moor om een bombardement uit te voeren op Dortmund.
Peter Tazelaar speelde tijdens de Tweede Wereldoorlog een belangrijke rol in het verzet als Engelandvaarder, spion en adjudant. Zijn personage stond model voor James Bond, de wereldberoemde creatie van de Engelse schrijver Ian Fleming.
Op 8 maart 1944 raakte een Amerikaanse Liberator bommenwerper zwaar beschadigd door Duitse luchtafweer op de terugweg van een raid op Berlijn. Hierdoor moest het toestel noodgedwongen in de buurt van Earnewâld een noodlanding maken.
Op woensdagavond 16 juli 1943 betreedt het beruchte lid van de Sicherheitsdienst, Frans Lammers het erf aan de Koaidyk 15 in It Heidenskip. Het is een voorbode voor een verschrikkelijk drama dat later zal plaatsvinden.
Honderden geallieerde vliegtuigen stortten in de Tweede Wereldoorlog neer in het IJsselmeer. In de nacht van 14 op 15 oktober 1944 crashte een Halifax-bommenwerper in het IJsselmeer bij Stavoren.
Vlak voor de bevrijding van de provincie Friesland vond een sterk staaltje van verzet plaats. Op 12 april 1945 stuurde het Duitse leger een munitietrein vanuit Leeuwarden naar Stavoren.
In de avond van 13 mei 1945 steeg een zwaarbeladen Lancaster bommenwerper op vanuit Bardney om een bombardement uit te voeren op de Skodafabriek in Pilsen. Het toestel werd onderweg in het Friese luchtruim beschoten door een Duitse nachtjager.
Er hangt een groen bordje van de Oorlogsgraven stichting op de toegangspoort van de Algemene Begraafplaats in Workum. Het geeft aan dat op deze begraafplaats zes vliegeniers uit het Verenigd Koninkrijk en drie uit Canada begraven liggen.
