Deze wandelroute voert je langs historische kerkjes en door schilderachtige dorpen als Lekkum, Wyns, Jelsum en Snakkerbuorren. Bewonder middeleeuwse kerken, de idyllische Dokkumer Ee, Dekema State en groene landschappen. Een combinatie van rust, cultuur en natuur.
Let op: Tijdens deze route maak je gebruik van een pontje. Controleer hier de actuele vaartijden voordat je vertrekt.
De tocht begint in het pittoreske Lekkum, waar je de Sint-Ceciliakerk aan de rand van het dorp vindt, met uitzicht op de weilanden en de Dokkumer Ee. Terwijl je je eerste stappen zet, hoor je misschien de klanken van koorzang die vanuit de kerk komen. Het koor repeteert in de prachtige akoestiek van de kerk, wat een onverwachte traktatie is bij het begin van de wandeling.
De kerk dateert uit d…
Deze wandelroute voert je langs historische kerkjes en door schilderachtige dorpen als Lekkum, Wyns, Jelsum en Snakkerbuorren. Bewonder middeleeuwse kerken, de idyllische Dokkumer Ee, Dekema State en groene landschappen. Een combinatie van rust, cultuur en natuur.
Let op: Tijdens deze route maak je gebruik van een pontje. Controleer hier de actuele vaartijden voordat je vertrekt.
De tocht begint in het pittoreske Lekkum, waar je de Sint-Ceciliakerk aan de rand van het dorp vindt, met uitzicht op de weilanden en de Dokkumer Ee. Terwijl je je eerste stappen zet, hoor je misschien de klanken van koorzang die vanuit de kerk komen. Het koor repeteert in de prachtige akoestiek van de kerk, wat een onverwachte traktatie is bij het begin van de wandeling.
De kerk dateert uit de twaalfde eeuw en werd gesticht door Frederik van Hallum, een heilige abt die bekend stond om zijn wijsheid en betrokkenheid bij de armen. De huidige zaalkerk werd in 1778 gebouwd ter vervanging van de middeleeuwse kerk en staat als een stille getuige van het veranderende landschap. Het dorp, dat oorspronkelijk op een terp langs de Luts lag, voelt vandaag de dag als een rustplaats, hoewel de stad Leeuwarden dichtbij is.
Vanuit Lekkum wandel je over eeuwenoude boerenpaden richting Wyns. Het pad slingert door grazige weilanden, parallel aan de Dokkumer Ee, met in de verte de kerktorens van omliggende dorpen als baken. De uitgestrekte groene velden, die in de lente en zomer rijkelijk begroeid zijn met gras, vormen een levend bewijs van de vruchtbaarheid van deze Friese bodem.
In Wyns staat de Sint-Vituskerk, een eenvoudig romaanse kerk uit 1200 die tussen hoog opgaande bomen verscholen ligt. Het kerkje op de terp heeft een charmante zadeldaktoren en is een oase van rust. Bij de kerk vind je een kunstwerk van David van Kampen, waarin het dorp’s geschiedenis wordt uitgebeeld met beelden van trekschuiten, molens en terpen. De verbinding tussen Wyns en de overkant van de Dokkumer Ee wordt gevormd door het voetveer, een ideale gelegenheid om even het water over te steken.
In Jelsum voel je de kracht van de geschiedenis: de twaalfde-eeuwse kerk staat trots op een terp die al duizenden jaren bewoond is. De terp, opgebouwd uit tufsteen en kloostermoppen, is een indrukwekkend monument van het verleden. De kerkmuren, versierd met bloemen en planten, omarmen de slanke toren die dateert uit de dertiende eeuw. Het siermetselwerk van de noordgevel en de laatgotische gewelfrozetten met symbolen van het lijden van Christus maken deze kerk een bijzonder architectonisch juweel.
Jelsum was in de middeleeuwen een strategische plek nabij de Middelzee en Leeuwarden, wat het tot een belangrijke vestigingsplaats maakte. De geschiedenis van het landgoed Fetza State, dat in de vijftiende eeuw in handen van de familie Camstra kwam, is hier nog steeds te voelen. Het landhuis en de ommuurde tuin zijn opengesteld voor publiek, waar je in een parkachtige omgeving kunt genieten van de rust.
De route voert je verder naar Snakkerbuorren, een dorp dat in de middeleeuwen ontstond. Het verhaal gaat dat Snakkerbuorren groeide doordat bedrijven uit Leeuwarden zich hier vestigden om te ontsnappen aan de strenge stadsregels. Het dorp heeft tegenwoordig een eigen dorpstuin, het Hof van Eeden, dat wordt beheerd door een lokale stichting en waar je kunt genieten van de rust van het landelijke leven.
Na een wandeling door het landschap keer je terug naar Lekkum. Langs het fietspad bij de Dokkumer Ee wandel je terug naar de Sint-Ceciliakerk. De stilte van de natuur en de verhalen die de kerken en dorpen met zich meedragen, maken deze tocht tot een onvergetelijke ervaring.
Rondjes om de kerken bevat 26 inspirerende en verrassende pelgrimsroutes in Noord-Fryslân. De weidsheid, de lichtval, wolken en het ruisen van de wind sluiten naadloos aan bij de sobere verstilling die de kerken bieden. Wijkplaatsen en vluchtheuvels in drukke tijden. Ontsnappingsroutes die rust bieden. Nieuwsgierig naar de andere routes? Je vindt ze hier
Meer verdiepende informatie over deze en de andere routes kun je vinden in de routegids; Rondjes om de kerken in Noord-Fryslân. Te verkrijgen via de boekhandel. De uitgave is tot stand gekomen door schrijver Fokko Bosker, een wandeljournalist, in nauwe samenwerking met stichting Tsjerkepaad die ijvert voor ruimere openstelling van de monumentale kerken in Fryslân.
Op een kleine terp, tussen de bomen, staat de Vituskerk van Wyns. De oranjerode pannen en de rode kloostermoppen maken het een kleurrijk bouwwerk. Die rode moppen zijn trouwens opmerkelijk, want in...
De Dekema State is van oorsprong een adellijke woning, waar tot 1996 verschillende families gewoond hebben. De State en de tuinen zijn nu opengesteld voor publiek.
Op de terp van Jelsum, een dorpje even ten noorden van de Friese hoofdstad Leeuwarden, is de voormalige hervormde kerk van Jelsum te vinden. In deze kerk ligt de bekende theoloog Balthasar Bekker begraven.
De Doarpstún Snakkerbuorren is een gemeenschappelijke biologische moestuin, bloementuin, beleeftuin, pluktuin en theatertuin. Momenteel werken er zo’n 70 vrijwilligers in de tuin en winkel, waar producten van de tuin verkocht worden.
De oude kerk in Lekkum was voor de reformatie gewijd aan de Heilige Cecilia. Dit is dan ook de naam van de kerk, die tegenwoordig vooral in het Fries wordt geschreven. De kerk is in 1778 gebouwd op de fundamenten van de oude, afgebroken kerk.
Start rondwandeling Lekkum
Vanaf het hof de terp aflpen over het Tsjerkepaed naar de Buorren. Daar LA tot wandelknooppunt 36 in de bocht van de Canterlânswei. LA naar 52. Het boerenpad is tevens kerkenpad en ligt er al vele honderden jaren. Een historische route voor de kerkgangers die vanaf de verspreid staande boerderijen naar de kerk in Lekkum of Wyns liepen. Ook voor de schoolkinderen was het de belangrijkste verbindingsweg tussen huis en dorpen.
Bij 52 in Wyns LA naar 57 naar eetcafé de Winze en de Sint-Vituskerk. De eenvoudige romaanse kerk uit 1200 gaat schuil achter hoog opgaand geboomte. Het is een mooie eenbeukig kerkje op de terp met een zadeldaktoren. Voor de kerk is de recente geschiedenis van het dorp uitgebeeld in een kunstwerk van David van Kampen met afbeeldingen van trekschuit, molen, boeren, boten en terpen. De huizen staan met de voorzijde naar het water, dat was de belangrijkste verbinding met de stad, met de wijde wereld.
De Wynser Oerset, het voetveer voor wandelaars en fietsers, vormt de verbinding met de overkant van de Dokkumer Ee. Bekijk hier de actuele vaartijden. Aan de overkant bij 98 LA op het fietspad naar 95. En vervolgens bij de brug over de Stienservaart rechtdoor naar 94. Bij 94 RA langs de Koarnjumer Feart naar 89.
Bij knooppunt 89 LA naar 88 en vervolgens RA over de Aldlansdyk naar 80. Op de kruising met Op ‘e Terp de knooppuntenroute verlaten RA de terp op naar de twaalfde-eeuwse kerk van Jelsum. De terp rijst hoog uit boven het omliggende land en is opgebouwd uit tufsteen en kloostermoppen die in de muren een aangrijpend mozaïek van eeuwen leggen. De kerkmuren zijn omlijst met bloemen en planten. De slanke bakstenen toren uit de dertiende eeuw heeft korfbogige galmgaten. Het is een juweeltje van bouwkunst, vooral de noordgevel met haar rijke versieringen in het siermetselwerk. In het laatgotische tongewelf zijn gewelfrozetten gesneden met symbolen van het lijden van Christus. Het is een van de weinige restanten van de middeleeuwse kerkversiering in Fryslân. De terp van Jelsum is een stuk ouder dan die bij Lekkum, dat scheelt vele honderden jaren. Waarschijnlijk is de kwelderwal bij Jelsum al voor de jaartelling bewoond geraakt. Het is al 2300 jaar permanent bewoond.
De ligging op een kwelderwal vlakbij de Middelzee en Leeuwarden maakte Jelsum tot een strategische plek. Geen wonder dat er in de middeleeuwen een stins, een stenen verdedigingstoren, werd gebouwd door een plaatselijke edelman. Fetza State kwam in de vijftiende eeuw in handen van de familie Camstra, waarvan een van de dochters huwde met Hette van Dekema. Daarmee werd de naam van het landgoed Dekema State. Rondom het goed bewaard gebleven landhuis ligt een ommuurde tuin met zowel een moestuin en boom- en bessengaard en veel stinzenplanten in een parkachtig gedeelte. Tuinen en behuizing zijn opengesteld voor publiek, er is ook zelfbediening. Het is een prachtige plek. Rustig.
Loop over het museumterrein het park uit via de hoofdingang en sla LA over een dijkje om de knooppuntenroute naar 81 in Finsterbuorren te vervolgen. Bij 81 LA het fietspad volgen door de landerijen en langs de rand van het Leeuwarder Bos. Het pad gaat links om een boerenerf heen en komt uit op de Adlânsdyk. Verlaat het knooppuntennetwerk en ga RA de Adlânsdyk op naar de Dokkumer Ee. Aan het einde voor het water RA naar 31 en 38 en volg het voetpad langs de Ee met aan de overkant de dorpen Lekkum en Snakkerbuorren.
Bij de brug over de Dokkumer Ee LA en direct weer LA terug langs het water naar Lekkum. De knooppuntenroute houdt de Krijn van den Helmstraat aan, dan LA de Familie van der Weijstraat en gaat dan over een bruggetje Snakkerbuorren in. Snakkerburen ontstond in de middeleeuwen en groeide omdat bedrijven uit Leeuwarden er heen vluchtten die de regels in de stad te streng vonden. Snakkerbuorren heeft sinds 2002 een eigen dorpstuin, het Hof van Eeden die beheerd wordt door een plaatselijke stichting.
Over het fietspad langs de Dokkumer Ee terug naar de Sint-Ceciliakerk in Lekkum.
