Lauwersmeer Jaap Deensgat

Beleving: Op de voormalige zeebodem ligt nu een waar vogelparadijs.

Beheerder: Staatsbosbeheer

Logistiek: Op de voormalige zeebodem ligt nu een waar vogelparadijs. Het verdient de aandacht om ook naast de westzijde (Ezumakeeg) ook de oostzijde te ontdekken. Het is zeer makkelijk toegankelijk via een goede infrastructuur en diverse uitzichtpunten en vogelkijkhutten.  Ook is het activiteitencentrum een bezoek waard.

Locatie: Voordat je het gebied in gaat is het aan te raden om de kaart te bestuderen in het activiteitencentrum. Je kunt op een dag onmogelijk alles zien! Een combinatie van een wandeling met een bezoek aan één van de kijkhutten is de beste manier om dit deel van het nationaal park te beleven.

In vroegere tijden stroomden zoet en zout water in elkaar over in de Lauwerszee. Angst voor overstromingen leidde in 1969 tot de bouw van een dam. Lauwerszee werd Lauwersmeer. Op de vroegere zeebodem ontstond een prachtig nieuw landschap. In de wildernis van water en eilandjes, bos, rietvelden en ruige graslanden op de grens van Groningen en Friesland broeden ruim 100 vogelsoorten en overwinteren elk jaar tienduizenden ganzen. In het voor- en najaar, tijdens de vogeltrek, is het vogelfeest het grootst. Dan kun je op één dag 30.000 brandganzen zien overvliegen. Ook voor bijzondere vogels kom je in Nationaal Park Lauwersmeer aan je trekken. Je kunt er steltkluten, lepelaars of zelfs de zeearend zien. Een waar spektakel zijn de slaapvluchten van spreeuwen, die in sommige jaren met vele tienduizenden in de rietvelden slapen. Dit verschijnsel wordt dan ook wel de ‘zwarte zon’ genoemd omdat de vogels de zon kunnen verduisteren. Bijzonder fraai om te zien! Dit verschijnsel doet zich vooral voor in februari-maart en soms in september en oktober. Vooral in de zuidelijke rietgebieden

Het Lauwersmeer is een onmisbare schakel in de vogeltrek. Een massale vogelverhuizing in het voor- en najaar. Miljoenen vogels reizen dan vele duizenden kilometers van hun broedgebied naar de overwinteringsgebieden of andersom. In het Lauwersmeer zie je veel van dit soort trekvogels. Steltlopers, eenden en ganzen, die in het hoge noorden broeden en hun jongen grootbrengen, ontvluchten in het najaar de kou en trekken zuidwaarts. Sommige overwinteren in Nederland, andere trekken nog verder naar het zuiden. Zij gebruiken het Lauwersmeer en de Wadden alleen om zich vol te eten voor het tweede deel van hun lange trektocht naar de overwinteringsgebieden. In het vroege voorjaar stoppen ze er weer tijdens hun reis terug naar de broedgebieden. In de nazomer vertrekken de wielewaal, de kluut en de lepelaar om in het vroege voorjaar weer terug te keren. ‘s Winters verblijven hier duizenden ganzen. Het is de plek van het Waddengebied om de grootste roofvogel te zien, de zeearend. Ieder jaar broedt er een paartje in een niet toegankelijk deel van het nationaal park. Toch kun je regelmatig een arend over zien komen vanuit de kijkhut aan het Jaap Deensgat.

Nationaal Park Lauwersmeer heeft sinds oktober 2016 officieel het predicaat Dark Sky Park. Dit is een gebied waar de duisternis behouden blijft en waar bezoekers ‘s nachts welkom zijn om die duisternis te beleven en van een heldere sterrenhemel te genieten.

Beste tijd: Het hele jaar door, maar fenomenaal is de laatste week van oktober als de kleine zwanen met veel bombarie vanuit hun broedgebieden uit het Hoge Noorden komen binnenvallen.

Fotografie: Een lange lens is nodig voor de vogels: graag meer dan 500 mm.

Horeca: In Lauwersoog bevinden zich meerdere horecagelegenheden.

In de Buurt: Het Lauwersmeergebied is zoals gezegd veel groter dan alleen de twee genoemde hotspots. Bezoek de website van het Nationaal Park om nog veel meer uit dit gebied te halen.

Fauna: Een waar vogelparadijs met vele soorten steltlopers, ganzen, kleine en wilde zwanen, brilduikers, rietvogels als roerdomp en als klap de vuurpijl de zeearend.

Flora: Er bevinden zich mooie bloemrijke graslanden met rietorchissen aan de noordoostzijde van het Nationale Park. Benieuwd? Er zijn ook excursies.