Eerste live-editie Nacht van het Wad
Categorieën
-
Eerste live-editie
Nacht van het Wad
Dit artikel is geschreven door Geert Veldstra voor het Friesch Dagblad
Vlinders die zich doodvliegen, vogels die oververmoeid raken en ook onrust bij de mens. De effecten van lichtvervuiling zijn groot. Om hierbij stil te staan en om de schoonheid van de donkere hemel boven het Waddengebied te vieren, wordt vier keer per jaar de Nacht van het Wad gehouden. Zaterdag was de eerste live-editie.
,,Negen!”, roept de tienjarige Fenna die met een uitgestrekte arm een kleine zwarte vierkante donkertemeter boven de Waddendijk bij Westhoek steekt. Het is 22.30 uur en het schemert nog boven de kwelders bij de Waddenkust. Nadat ze enige tijd had aangedrongen, nam haar vader Henco Jonker haar mee naar de Nacht van het Wad bij Waddenherberg The Friezinn bij Westhoek. Ze houdt van het donker en kijkt graag naar de sterren. ,,Ik heb thuis een telescoop en soms maken mijn ouders mij in de zomer wel wakker, zodat ik de sterren goed kan zien.”
Magnitude
Met een groepje andere bezoekers loopt ze mee met sterrenkundestudent Nynke Visser van de Rijksuniversiteit Groningen, om duisternismetingen te doen. ,,Het is eigenlijk niet de beste nacht om de duisternis van het Wad te ervaren”, zegt Visser. ,,Want het is volle maan. Dan is het juist bij zee lichter, omdat het licht van de maan wordt weerspiegeld in de zee.” De meter die wordt gebruikt, gaat uit van de zogeheten magnitude om de hemelhelderheid te registreren. Hoe hoger het getal, des te groter de duisternis. Tussen 1.00 en 3.00 uur is het het donkerst. Bij de juiste omstandigheden komt de meter dan uit op magnitude 22.
Lichtvervuiling
Een uur later blijft de meter nog steeds op 12 uitkomen. Onder een lantaarnpaal is het dan 8, een getal die overeenkomt met daglicht. Lichtvervuiling heeft volgens Visser een grote impact op de natuur. ,,Er zijn schelpen die hun diepte aanpassen op het licht. Ze willen niet te diep zitten want dan worden ze opgegeten door krabben, maar ook niet te hoog want dan kunnen ze door vogels gepakt worden. Doordat er meer licht is op zee van bijvoorbeeld schepen of boortorens gaan deze schelpen expres dieper zitten waardoor ze meer worden opgegeten door krabben en er minder voer is voor de vogels. Zo zie je dat impact van lichtvervuiling heel groot is.”
Fenna vindt het maar zonde dat er ‘s nachts zoveel licht is. ,,Het is jammer als de natuur zo wordt verpest.” Volgens Hinke Pietersma van de Friese Milieufederatie (FMF), initiatiefnemer voor de Nacht van het Wad, is het ook niet nodig dat er ‘s nachts zoveel licht aanblijft.
Artikel gaat verder onder de foto
Veiligheid
,,Licht geeft een gevoel van veiligheid, maar uit onderzoeken blijkt dat er niet per se minder criminaliteit is wanneer er ‘s nachts verlichting is. Beter is het om met sensoren te werken om overbodig licht te voorkomen. Licht heeft een enorme invloed op de natuur. Er zijn vlinders die actief blijven bij kunstlicht en zich letterlijk doodvliegen rond een lantaarnpaal.”
Om meer bewustwording te creëren rond de effecten van lichtvervuiling en waardering voor de duisternis van het Wad - onder bepaalde omstandigheden zou zelfs de Melkweg vanaf de Waddenkust te zien zijn - organiseert de FMF vier keer per jaar de Nacht van het Wad. Zaterdag was het, vanwege de beperkingen van de coronacrisis, voor het eerst dat er een live-evenement kon worden gehouden.
Naast de duisternistocht met Visser was er een kampvuurmuzikant, toonde amateurfotograaf Durk Schakel nachtvlinders op een wit doek en werd er een speciale maanwijzer onthuld. Die wordt om de drie dagen verzet om aan te geven of er een nieuwe maan, een wassende maan, een halve maan of een andere maanstand is.
Dark Sky-gebied
De FMF sluit met de Nacht van het Wad aan bij andere evenementen zoals de jaarlijkse Nacht van de Nacht in oktober en de jaarlijkse Dag van het Wad die ook afgelopen zaterdag plaatsvond. Pietersma: ,,Momenteel zijn er twee Dark Sky-gebieden rond de Waddenzee, op Terschelling en bij Lauwersoog. Uiteindelijk is het de bedoeling dat de hele Waddenzee één groot Dark Sky-gebied wordt.”
Als rond middernacht de duisternis is ingevallen, is vanaf Westhoek toch nog het een en ander te zien. Zoals de vuurtoren van Terschelling en de haven van Harlingen. Volgens wethouder Jan Dijkstra (FNP) van de gemeente Waadhoeke, die de maanwijzer mocht onthullen, gaat het wel de goede kant op. ,,It is al tjusterder by Harns en wy wurkje yn Waadhoeke oan in plan om it tjuster werom te bringen. Stadichoan gean wy al de goede kant út, sadat wy it tjuster hjir noch mear belibje kinne.”
Verder lezen?
-
Donkerte van de Wadden
Donkerte van de Wadden
-
Nieuws
Nieuws
