Eikemaheert
Categorieën
Tussen Stedum en Loppersum in het prachtige Groninger Eemsdelta staat Eikemaheert, de boerderij van Piet Glas en Angela Rijnen. Piet en Angela hebben een gemengd biologisch bedrijf met vleeskippen, fruit en akkerbouw én telen het “verloren” erwtje. Het Wonder van Scheemda. Met een aanstekelijk enthousiasme zetten ze zich in voor het biologisch telen van gezonde en smaakvolle producten. Met een blik op de toekomst van de regio én met oog voor het verleden.
Een gemengd biologisch bedrijf
Eikemaheert is een zeer veelzijdig biologisch bedrijf waar de kippen hun weg vinden tussen fruit en bloemen. Door de maatregelen tegen de vogelgriep zijn ze helaas al een tijdje opgehokt. Piet en Angela zetten zich in om bijzondere en smaakvolle producten te telen die betaalbaar en lokaal te verkrijgen zijn. Binnen het bedrijf zijn diverse takken ontwikkeld die elkaar versterken en aanvullen. Om de vleeskippen beschutting te geven tijdens het scharrelen is enige jaren geleden bijvoorbeeld gestart met fruitteelt. Op dit moment staan er vijf verschillende appelrassen en diverse soorten bessen op circa twee hectare van het bedrijf. De appels worden verkocht als handappel of geperst tot appelsap. Met het opzetten van de fruitteelt op Eikemaheert zetten Piet en Angela een traditie voort die een lange geschiedenis rond Loppersum kent. Ook worden onder andere graan, voederbieten en aardappels op het bedrijf geteeld. Het graan wordt weer gebruikt als voer voor de eigen kippen. Speciale aandacht is er voor de teelt van Fries-Groninger witte klaverzaad. Het is het enige overgebleven Nederlandse landras witte klaver. Op Eikemaheert wordt het ras in stand gehouden. Het zaad vindt zijn weg naar biologische melkveehouders en akkerbouwers om te dienen als eiwit- en stikstofbron in de bedrijfsvoering.
Fruitteelt in Noord-Groningen
Tot na de Tweede Wereldoorlog werd in Noord-Groningen op relatief grote schaal fruit geteeld. De zeer vruchtbare kleigrond, afgezet rondom de rivier de Fivel die hier tot in de Middeleeuwen stroomde, zorgde voor uitstekende omstandigheden voor de fruitteelt. Vanaf 1875 was Loppersum in Groningen een bekend bessencentrum. Er werd fruit op hoogstammen gekweekt met onderteelt van bessen. Zo lag er omstreeks 1875 in de gemeente Loppersum en de aanliggende dorpen van de gemeente ‘t Zand zeker zo’n vijftig hectare fruit. Dit werd ook gestimuleerd door het Nut van ‘t Algemeen om boerenarbeiders extra inkomsten te laten verdienen. Er kwamen veilingen waaronder de in 1902 opgerichte veiling “Pomona” in Loppersum. Na de oorlog verdween de fruitteelt vrijwel. In de afgelopen jaren is de fruitteelt echter weer in opkomst. Wie vandaag de dag door de voormalige Fivelboezem rijdt of fietst, en een kien oog heeft voor land en gewas, ziet op meerdere plekken (weer) fruitteelt floreren. De vruchtbare zeeklei heeft haar eigenschappen niet verloren en biedt een goede bodem voor de verbouw van onder andere appels, peren, pruimen en bessen.
Appelcider “De Tuin der Lusten”
In 2021 was een deel van de appeloogst op Eikemaheert, de Santana, door aantasting van de schil niet geschikt als handappel. In samenwerking met Doggerland, de ambachtelijke cidermakers uit Haren (Gn), zijn deze appels verwerkt in een unieke cider. Uniek doordat deze is verwerkt uit één appelras. Op 28 mei 2022 is deze cider op de boerderij onder grote belangstelling gepresenteerd waarbij Angela de hoop uitsprak dat hiermee een ware Groninger cidercultuur zal ontstaan.
Het Wonder van Scheemda
Een “verloren” erwtje met een wel heel erg mooie naam. Een wonder is het zeker dat we van deze erwt weer kunnen genieten. Honderd jaar geleden is de erwt als stamdoperwt veredeld en op de markt gebracht door zaadbedrijf Zwaan en De Wiljes uit Scheemda. Nadien is de teelt echter vrijwel verdwenen. De Oerakker, het netwerk dat zich inzet voor behoud van ons biocultureel erfgoed, heeft zaden van de erwt ter beschikking gesteld aan Piet en Angela van Eikemaheert. Het opkweken van deze kleine hoeveelheid zaden tot een oogst van enige schaal duurt enkele jaren. Sinds 2018 is het erwtje op de markt gekomen. Erwten vormen een grote bron van eiwitten en passen daarmee bij uitstek in een gezond en veelzijdig dieet. Maar wat deze erwt speciaal maakt is de uitmuntende smaak. Iets zoeter dan een doperwt en met een diepere smaak. Het erwtje heeft inmiddels zijn weg gevonden naar diverse toprestaurants in Noord-Nederland en is ook voor de consument te koop bij diverse regionale winkels.
Het tv-programma Binnenste Buiten maakte een videoreportage over de erwt en ging ermee koken.
Dit artikel is geschreven in het kader van programma ‘Waddengastronomie versterkt Werelderfgoedbeleving’. Het Waddenfonds maakt het programma mogelijk met een financiële bijdrage. De provincies Noord-Holland, Fryslân en Groningen co-financieren het project en ook projectpartners NHL Stenden, Stichting Waddengroep/ondernemers leveren een eigen bijdrage.