Roversgoed van het zand

Categorieën

Roversgoed

van het zand
Roversgoed

van het zand

Akkerbouw is terug van weggeweest op Ameland. Aardappelen, mosterdzaad en rogge, dat gaat goed op zandgrond. Vooral de nieuwe aardappelen van De Suihoek zijn roversgoed. Plan je verblijf dus slim.

Een aardappel gewoontjes? Dan heb je de zandaardappelen die De Suihoek vlak bij Nes teelt nog niet geproefd. Nieuwsgierig? Wacht dan niet te lang, want de voorraad is beperkt en ze zijn roversgoed.

Nog zo’n Amelander Produkt dat het omfietsen waard is: de mosterd van De Verwachting in Hollum. In deze koren- en mosterdmolen kun je niet alleen zien hoe de mosterd in verschillende smaken wordt gemaakt, maar je kunt hem ook proeven.

Ook Nes heeft een molen: De Phenix, die zoals de naam al doet vermoeden is gebouwd op de plek van zijn verbrande voorganger. De Phenix is een oude graan- en pelmolen uit 1880, waar de Amelander rogge wordt gemalen. Proeven doe je hier niet ter plekke. Maar wel bij bakker Georg de Jong, die er traditioneel Amelander roggebrood van maakt. Hieraan wordt geen anti-zuring toegevoegd. Snel opeten dus, met Amelander kaas!

Op de plaats waar tot 1949 de oude korenmolen De Verwachting stond in het Amelandse dorp Hollum is in 1988, deels uit bestaande delen, deels nieuw gebouwd, de huidige stellingmolen verrezen. Het onderste gedeelte is in gebruik als ontvangstruimte en winkel. Als je de molen binnenkomt, is absoluut niet te zien dat hij zo recent is herbouwd.

Het mosterdzaad wordt dicht gezaaid om de groei van onkruid tegen te gaan. Er komen geen chemicaliën of pesticiden aan te pas. Mosterdzaad is een kruisbloemige. Het is familie van de kool, Brassica, net als overigens de pinksterbloem. Als het in bloei staat is het een vrolijk gezicht, dit felgele gewas. Het zaad wordt na het oogsten geschoond, de eventueel aanwezige onkruiden worden eruit gehaald. Dan wordt het gedroogd.

Het maken van de grove mosterd gaat volgens de natte productiemethode. Mosterdzaad is oliehoudend. Het wordt een puree door het drie keer te malen.

Het zaad wordt op Ameland op ambachtelijke wijze vermalen. Dit gebeurt met molenstenen van lava-basalt, die zijn dus ook puur natuur. In de steen zit lucht. Door de richels en inkepingen in het oppervlak wordt het zaad gekneusd. Het maalproces duurt twee uur. Daarna wordt de steen zorgvuldig schoongemaakt, wat ook twee uur in beslag neemt. Het mosterdzaad gaat 48 uur tot twaalf weken, afhankelijk van het soort, in de week in azijn met zout.

De verhoudingen zijn:

- 6400 gram mosterdzaad
- 13,5 liter water
- 4,5 liter azijn
- 500 gram zout

Dit levert een ecologisch duurzaam puur product op en zonder toevoegingen. Het water voor de mosterdproductie komt uit de duinen, zuiverder kan het niet. Het enige dat niet van het eiland zelf komt is de azijn, die is van een fabriek aan de vaste wal. Het is een zuiver product dus, de enige toevoegingen die soms worden gebruikt zijn specifieke ingrediënten zoals honing, bramen of duindoorn om de mosterd een bijzondere extra smaak te geven.