Dorp vol historie en visserij
Categorieën
-
Termunterzijl
dorp vol historie en visserij
Termunterzijl heeft een unieke ligging aan de Eems Dollard, en maakt onderdeel uit van Waddenzee Werelderfgoed. Het gezellige dorp met jachthaven, het strandje, de musea en plaatselijke horeca met gezellige terrassen en uitstekende visgerechten, maken het dorp een aantrekkelijke bestemming voor een uitstapje. Wie geïnteresseerd is in geschiedenis kan hier ook zijn hart ophalen: wandel over de sluis uit 1725, bezoek het museumgemaal en het visserijmuseum.
Ontstaansgeschiedenis
Termunterzijl is ontstaan na de bouw van een sluis (zijl) in 1601 over het Termunterzijldiep. In 1686 werd de zijl verwoest door de St. Maartensvloed, waarbij nagenoeg de gehele bevolking om het leven kwam. In 1725 is de huidige sluis met boogbrug aangelegd: de Boog van Ziel. Een gemetselde stenen vaste brug met zandstenen borstwering en rijk gedecoreerd.
Het diep speelde een belangrijke rol voor de Veenkoloniale zeevaart. Rondom de zijl vestigden zich allerlei bedrijfjes die vooral een functie hadden voor de scheepvaart. Die scheepvaart kwam in het midden van de 19e eeuw tot een hoogtepunt, de haven groeide uit tot een belangrijke zeehandelshaven. Medio 19e eeuw is een tweede sluis in Termunterzijl aangelegd. Het schiereiland dat toen ontstond wordt ‘de tip’ genoemd en is nu een beschermd dorpsgezicht.
Ontwikkeling waterwerken & visserij
Rond 1930 bereikt de capaciteit van de beide sluizen haar maximum. Gemaal Cremer is in 1931 in gebruik genomen en heeft een pompcapaciteit van 1100 m3 water/minuut. Eind vorige eeuw bleek dit mede door de bodemdaling bij lange na niet meer voldoende. Het nieuwegemaal Rozema, meteen capaciteit van 2700 m3 water/minuut nam in 2000 het werk van ‘Cremer’ over. Gemaal Cremer is nu een museumgemaal, spoelt ieder voorjaar de jachthaven op diepte en blijft een backup voor gemaal Rozema.
Vanaf 1900 maakte de koopvaardij plaats voor de visserij. De eerste tijd werd alleen op het wad gevist, met paalnetten, die bij laag water werden leeggehaald met roeiboten en sliksleeën. Na verloop van tijd ging men met schepen met sleepnetten op de Eems en Noordzee vissen. Veruit het belangrijkst is de garnalenvisserij geweest. Eind vorige eeuw verdween de visserij en de vissershaven werd een jachthaven. Ontdek meer over de visserijgeschiedenis in het Visserijmuseum.
-
Deel jouw Wadden
Deel jouw Wadden
-
Voel je vrij op de Wadden
Voel je vrij op de Wadden
