Vuurtorens van de Wadden: Schiermonnikoog

Categorieën

Vuurtorens

Ontdek de skyline van Schiermonnikoog

Het zijn de iconische bouwwerken van de Waddeneilanden: vuurtorens! Ieder eiland heeft er eentje, Schiermonnikoog zelfs twee. In totaal vind je dus zes vuurtorens op de eilanden in de Waddenzee. Maar welke vuurtorens zijn er nog in werking? En waarom zijn deze gebouwen zo bijzonder? We schijnen een lichtje op álle zes vuurtorens. Dit keer in de spotlight: de Noordertoren én Zuidertoren van Schiermonnikoog!

Leestijd: ongeveer 5 minuten.

Twee vuurtorens?

Op het Waddeneiland Schiermonnikoog vind je niet één maar twee vuurtorens. Ver staan ze niet uit elkaar; tussen de Noordertoren en Zuidertoren zit slechts een dikke kilometer afstand. Maar waarom heeft het eiland eigenlijk twee vuurtorens, terwijl de andere Waddeneilanden er eentje hebben? Om de reden te achterhalen, gaan we terug naar het jaar 1854. Halverwege de 19e eeuw werden beide torens gebouwd, in opdracht van de toenmalige Nederlandse koning Willem III. Rond deze periode bevatte een vuurtoren alleen nog maar een stilstaand lichttoestel. Dit maakte het lastig voor de schepen op zee. Zij konden hierdoor hun positie niet goed bepalen. Daarom werd er vaak een tweede vuurtoren geplaatst. Daarnaast vormden de Noordertoren en de Zuidertoren een lijn, waardoor schepen langs gevaarlijke ondiepten geleid konden worden.

Maar de ontwikkeling van de lichttoestellen stond niet stil. Ruim vijftig jaar later, in 1910, werd op de rode Noordertoren het nieuwe ronddraaiende lichttoestel geïnstalleerd. Dit maakte de functie van de witte Zuidertoren overbodig. Slopen was alleen geen optie. De "tweede" vuurtoren van Schiermonnikoog werd omgedoopt tot watertoren.

Noordertoren

En zo bleef de Noordertoren alleen over als werkende vuurtoren op Schiermonnikoog. Tot op de dag van vandaag is de vuurtoren nog altijd bemand. 24 uur per dag wordt het scheepvaartverkeer goed in de gaten gehouden en worden er weerberichten verstrekt voor de kustwateren. Sinds de bouw in 1854 heeft de Noordertoren regelmatig aanpassingen gehad. Zo werd er in 1951 een uitkijklokaal voor de kustwacht in de toren gebouwd en kreeg het in 1979 een nieuw lichthuis, om een radarantanne te kunnen dragen. De inmiddels kenmerkende felrode kleur is in recenteren jaren aangebracht op de vuurtoren. Sinds 1998 is de Noordertoren een extra opvallende verschijning in het landschap van Schiermonnikoog.

Zuidertoren

Hoewel de 29 meter hoge Zuidertoren al sinds 1910 niet meer wordt gebruikt als vuurtoren, siert ook dit iconische bouwwerk nog altijd de skyline van Schiermonnikoog. Terwijl de Noordertoren anno 2021 nog steeds werkend is, valt er over de witte Zuidertoren een meer bijzonder verhaal te vertellen. Maar liefst veertig jaar lang stond de toren helemaal leeg, totdat het in 1950 een nieuwe functie kreeg. In de torenschacht werd een waterreservoir aangebracht en op dat moment werd de tweede vuurtoren van Schiermonnikoog een watertoren. Tot 1992 hield de Zuidertoren deze functie. Zes jaar later kocht telecommaatschappij KPN de toren voor het symbolische bedrag van 1 gulden en kreeg het wederom een nieuwe functie. Dit keer als antennetoren. Maar de Zuidertoren raakte behoorlijk in verval. Veel eilanders moesten toekijken hoe de toren een groene aanslag kreeg en niet bepaald positief opviel in het landschap.

In de zomer van 2018 werd bekend dat de Zuidertoren weer in eilander handen terecht zou komen. Stichting Behoud Zuidertoren kocht de vuurtoren én (zeker niet onbelangrijk) knapte 'm flink op. Inmiddels is de prachtige Zuidertoren weer precies zoals het zou moeten zijn. Schiermonnikoog mag weer trots zijn op beide vuurtorens.

Noordertoren in cijfers

Naam: Noordertoren of Buitentoren
Eiland: Schiermonnikoog
Status: Actief
Start bouw: 1853
Opening: 1854
Architect: Herman Guillaume Jansen
Eigenaar: Gemeente Schiermonnikoog
Monumentstatus: Rijksmonument sinds 1980

Hoogte: 37 meter
Vorm: Rond
Kleur: Rood
Bouwmateriaal: Baksteen en natuursteen

Zuidertoren in cijfers

Naam: Zuidertoren
Eiland: Schiermonnikoog
Status: Gedoofd
Start bouw: 1853
Opening: 1854
Architect: Herman Guillaume Jansen
Eigenaar: Stichting Behoud Zuidertoren
Monumentstatus: Rijksmonument sinds 1991

Hoogte: 29 meter
Vorm: Rond
Kleur: Wit
Bouwmateriaal: Baksteen en natuursteen

Vuurtorens

Vuurtorens
Waddeneilanden

Waddeneilanden

Vuurtorens van de Wadden: Schiermonnikoog

Categorieën