Winsum
De twee molens van het dorp staan allebei in Winsum en ook nog behoorlijk dicht bij elkaar. De Vriendschap is een koren- en pelmolen.
(dit verhaal hoort bij de wandelroute Winsum)
De twee molens van het dorp staan allebei in Winsum en ook nog behoorlijk dicht bij elkaar. De Vriendschap is een koren- en pelmolen. Met een pelmolen wordt gerst tot gort gepeld door het kaf van de graankorrel te scheiden. Lange tijd was gort in Nederland een veel gegeten maaltijdbasis. De gepelde korrels moesten eerst twaalf uur weken en vervolgens een uur worden gekookt. Dat is nog eens wat anders dan de snelkookrijst van nu. Als de wieken draaien, is De Vriendschap van binnen te bezichtigen.
Groningen zo plat als een pannenkoek? Dat zeggen alleen mensen die er nog nooit zijn geweest. Ontdek het mooiste dorp van...
Een wandeling door het oude wierdenland van Groningen, waar straatnamen herinneren aan de adellijke families die hier hun...
Een weekendtocht door het Groninger Waddengebied. 123 kilometer fietsen in twee of drie dagen, slapen op een mooie en kleinschalige...
Varend over de maren reis je stapvoets door een verstild landschap van water en weidse akkers.Onderweg passeer je plekken...
Kom naar het familiemuseum van Texel en ervaar de stoere wereld van het strandjutten. Er is van alles te zien én te beleven,...
Pontweg 141 A
1796 MA De Koog
Inhalte können nicht angezeigt werden, da die Cookies nicht akzeptiert wurden. Wenn Sie sich dieses Video trotzdem anschauen möchten, akzeptieren Sie bitte die Cookies.
Einstellungen ändern(beluister hier het audioverhaal)
Je zag de typisch blauwe kleur waarschijnlijk al van verre: het dak van het zeegemaal dat hier sinds 1973 staat en genoemd is naar waterschapsvoorzitter Henk Miedema. Dit gemaal kan tot 700 kubieke meter per minuut water vanuit de vaart in zee lozen. Als je hier even blijft staan, kun je zomaar het gemaal horen aanslaan, want die schakelt automatisch in.
Een geweldige uitvinding dus, een gemaal, maar er zit ook een nadeel aan. Gemalen zijn namelijk net als dijken en sluizen een grote hindernis voor trekvissen, omdat zij voor hun overleving tussen zoet en zout water moeten kunnen migreren. In 2015 is dit gemaal visvriendelijk gemaakt, door de pompen aan te passen en een vispassage met een lokstroompomp te maken.
Jammer genoeg is het niet te zien, maar in het voor- en najaar is het hier een drukte van belang op vissengebied. Trekvissen als spiering, trekkend driedoornig stekelbaarsje en paling maken dan gebruik van het vismigratiesysteem in het gemaal.
Instinct drijft volwassen palingen hier in de herfst naar het einde van de Kouwe Faart toe, omdat ze naar de zoute Waddenzee willen. Een waaier beschermt ze als ze met het uitstromende water mee de zee in worden gepompt. Eenmaal in zee zit hun reis er nog lang niet op. Ze leggen maar liefst 5000 kilometer af naar hun geboortegrond, de Sargassozee bij Mexico, om te paaien.
De jonge palingen die daar worden geboren, glasaaltjes genoemd omdat ze doorzichtig zijn, drijven vervolgens op de golfstromen mee naar Europa. Zo komen ze in de lente onder andere hier achter de dijk terecht. En dan is het hun beurt om dit gemaal te trotseren, nu landinwaarts. Een lokstroom van zoet water helpt hen door een buis onder de dijk door, waar ze hier in de bak onder je voeten terecht komen. Maximaal twee uur later gaat hier onder water een schuif open. En zo begint de kringloop van het leven opnieuw.
Ingesproken door:
Theun Mosk werkt inmiddels 20 jaar als ontwerper in theater, zowel voor dans, opera, toneel, performance, mime en muziektheater. Daarnaast maakt hij installaties in de openbare ruimte en ontwerpt hij landschapswerken.
In 2008 kwam Theun in aanraking met Joop Mulder toen hij samen met Robert Wilson en Boukje Schwiegman ‘Walking’ ontwierp tijdens Oerol. “Joop is voor mij een van de belangrijkste inspiratiebronnen. Een klein duwtje of idee kon uitmonden in een zee van gedachten en inspiratie. Hij was een diesel, met een enorme drive en noodzaak, dat maak je zelden mee. Mensen als Joop zijn nodig om de grenzen te verleggen en nieuw horizonnen te creeëren. Zij doen een leven en samenleven enorm verrijken.”
Dit verhaal is onderdeel van de route Gemalen Verhalen van Sense of Place
Je zag de typisch blauwe kleur waarschijnlijk al van verre: het dak van het zeegemaal dat hier sinds 1973 staat en genoemd...
Nieuwebildtdijk 428
9079 PG St. Jacobiparochie
Het terpdorpje heeft een 14e eeuwse kerk die deels is opgebouwd uit tufsteen. De kerk heeft een laag torentje dat later is...
Dorpsstraat 2
8812 JL Peins
Het standbeeld “De Steenen Man” verwijst naar de Spaanse ingenieur, tevens stadhouder van Friesland, Caspar de Robles.
Westerzeedijk 45
8862 PK Harlingen
Eeuwen geleden had Dokkum een open verbinding met de zee. Dat maakte de stad een belangrijke plek voor de Friese Admiraliteit....
Centrum
9101 LA Dokkum
De Swarte Haan poldermolen (1865) werd in 1925 onttakeld en in 1997 volledig afgebroken. Deze molen symboliseerde de Friese...
Zwarte Haan
Bij een bezoek aan 't Hogeland mag een tussenstop bij Abrahams Mosterdmakerij & Restaurant niet ontbreken! Aan het gezellige...
Molenstraat 5
9967SL Eenrum
De Olinger is een prachtige, vrijstaande molen aan de Groeve tussen Steendam en Appingedam met een goede biotoop. De rust...
De Groeve Westzijde 26
9903 BA Appingedam
Deze molen werd in 1907 gebouwd door firma J.H. Westra uit Franeker voor de bemaling van de polder 318 ha groot, voor het...
Sotterumerdijk 23
8753JA Cornwerd
Melde dich noch heute für unseren monatlichen Newsletter an und du erfährst als erster alle Tipps, Arrangements und Neuigkeiten über das Watt.