Van vijand naar bondgenoot

Eén ding is zeker: in de toekomst zal er alleen maar meer water komen. Het klimaat verandert, de zeespiegel stijgt en we krijgen meer neerslag. Tegelijkertijd zakt ons land ook beetje bij beetje. Het verschil tussen land en zee wordt steeds groter.

Die veranderingen vragen om een innovatieve aanpak, want alleen de dijken blijven verhogen is geen optie: niemand wil in een land wonen met tien meter hoge dijken. Een de meest vergaande maatregelen is het land teruggeven aan de zee. Lang geleden, vóór de bouw van de dijken, werd er slib afgezet op de kwelders. Die groeide daardoor mee met de (stijgende) zee. Met de komst van de dijken stopte dat natuurlijke proces. Door de invloed van de zee weer toe te laten kan weer land aanslibben. Deze mogelijkheid wordt voorzichtig onderzocht, zoals bij het gemaal Vijfhuizen bij de dijk in Hallum.

Een ander voorbeeld vind je in Groningen. Tussen Eemshaven en Delfzijl komt een dubbele dijk. Binnendijks wordt een gebied ingericht waar onder andere kokkels en gewassen als zeekraal en zeeaster worden geteeld. Buitendijks wordt een broedeiland voor vogels aangelegd. Achter de dijk komt een een tweede dijk, opgebouwd uit slib. Tussen de beide dijken liggen smalle polders met slib. Op deze manier komt de polder hoger te liggen en ontstaat er rijke kleigrond. Wanneer de polder vol is kan de kleigrond gebruikt worden als landbouwgrond of afgegraven worden en gebruikt worden voor verbetering van grond elders.

Deze en andere innovatieve maatregelen zijn onderdeel van een nieuw waterbeleid, dat past in het pleidooi van wetenschappers om van de natuur een bondgenoot te maken in de strijd tegen het water. Niet meer vechten en verdedigen, maar faciliteren en ruimte geven. Daar hebben mens én natuur uiteindelijk het meeste baat bij.