Termunterzijldiep
De inpolderingen in de regio verhoogden de druk op afwateringskanalen en zeesluizen, wat leidde tot overstromingen en hinder voor boeren en burgers. Daarom werd in 1601 een afwateringskanaal met sluis gegraven nabij Termunten. Rond de sluis ontstond een h...
Inpolderingen – droogleggingen – veroorzaakten in de regio een toenemende druk op de capaciteit van afwateringskanalen en zeesluizen. De overvloed aan water leidde tot overstromingen, een toenemende overlast voor boeren en burgers. Er werd daarom besloten een afwateringskanaal naar de kust te graven ‘nabij wierdendorp Termunten’ die uitmondde in de Eems. In de monding van het kanaal werd een sluis (zijl) gebouwd, die in 1725 werd vervangen door de huidige ‘Boog van Ziel’. Het kanaal en de sluis werden in 1601 in gebruik genomen en kreeg na verloop van tijd ook een scheepsvaartfunctie.
Bij de sluis vestigden zich behalve sluispersoneel ook handelslieden en middenstanders. Zo kwam er ook een horecagelegenheid. Het inwonertal nam toe. Een nieuw dorp was geboren: Termunterzijl
Hier finden Sie Termunterzijldiep
Termunterzijldiepvanaf jouw locatie
De 9,9 km lange Foodwalk leidt je van Termunterzijl naar de Punt van Reide langs historische sluizen, natuurgebieden en kwelders....
Treed in de voetsporen van de bevrijders die zware gevechten hebben moeten leveren voor de zogenaamde Delfzijl- Pocket. Bezoek...
Een weekendtocht langs de unieke zeearm van de Waddenzee, de Eems-Dollard. 113 kilometer fietsen in twee of drie dagen, slapen...
Wie weinig tijd heeft, kan Oost-Groningen ook beleven tijdens een mini-fietsvakantie van een middag, avond en ochtend. De...
Op de tweede etappe van je fietsavontuur bezoek je weggevaagde dorpen die ruimte moesten maken voor industrie. Het gezellige...
De Dollard Route voert u door een uitgestrekt polderlandschap, dat wordt doorsneden door ringvaarten en waterlopen die van...
Het dorp Ziel (Gronings voor Termunterzijl) is ontstaan nadat een sluis werd gelegd. Hier eindigde de Stadsweg die de stad...
Bartlehiem heeft geen stadsrechten, het is zelfs geen dorp, maar toch is dit gehucht is een wereldberoemde plaats aan de...
Einde van de Zuidermiedweg
Bartlehiem 61
9178 GH Wânswert
Glasblazerij en galerie van meesterglasblazer Johan de Vries
Glasblazerij en Galerie Old Ambt
Hamdijk 31
9693 TB Bad Nieuweschans
Als hotel-restaurant exploiteren wij acht verschillende hotelkamers. Een bestemming waar ons pand, cultuurhistorisch gezien,...
Hotel, Restaurant It Posthûs
Ds. R.H.Kuipersstraat 1
9111HA Burdaard
In 1953 leidde de overstromingsramp tot een nationaal Deltaplan: kortere zeegaten en sterkere dijken. In Termunterzijl zou...
Keersluis Eems
Termunterzijl
Inhalte können nicht angezeigt werden, da die Cookies nicht akzeptiert wurden. Wenn Sie sich dieses Video trotzdem anschauen möchten, akzeptieren Sie bitte die Cookies.
Einstellungen ändern(beluister hier het audioverhaal)
Waar anders dan hier spreek je af met dorpsgenoten? Op de 'pyp' natuurlijk: de brug over de zijl, de sluis. De sluis is het natuurlijke middelpunt van Oudebildtzijl. Het dorp dankt zijn ontstaan én naam aan de sluis. In het Bildtse dialect dat hier gesproken wordt: Ouwe Syl.
De sluis – van hout - wordt in 1507 in de pas aangelegde vijftien kilometer lange dijk getimmerd en is onderdeel van een grootschalige inpoldering. 'Skep foor skep' veroveren arbeiders hier land op zee, de vroegere monding van de Middelzee om precies te zijn. De sluis, op de plek waar de Oude Rij in zee stroomt, zorgt voor afwatering van de vruchtbare polder. Schepen kunnen via de schutsluis naar de Waddenzee en terug landinwaarts. Aanleggen kan bij de kolk, een klein haventje achter het café.
Een eeuw later, rond 1600 is alweer land aangeslibd en komt er een nieuwe afwateringssluis twee kilometer noordwaarts: de Nije Syl (de nieuwe zijl, sluis), waar ook een gehucht ontstaat. Het dorp met de oude sluis verandert dan van Bildtsyl naar Ouwe-Syl.
Toch is de sluis van het oude Bildt nog steeds onderdeel van de waterkering. De dijk functioneert namelijk nog als slaperdijk, een reservedijk dus. De eikenhouten deuren die je in de sluis ziet hangen kúnnen het water tegenhouden. Ze zijn in 2006 geplaatst omdat de oorspronkelijke deuren waren verdwenen. Tot die tijd lagen er tientallen balken achter het café, die in geval van nood in de sluis geschoven konden worden.
De Sylsters zullen tegenwoordig niet wakker liggen van hoog water. Een paar eeuwen geleden was dat wel anders. Als er tijdens Kerst 1717 een stormvloed over de kust raast bijvoorbeeld. Het zoute zeewater dreigt de polders in te stromen en de sluis begeeft het bijna. De heldhaftige timmerman Krelis Anne laat de Sylsters als de wiedeweerga een huis afbreken en het puin in de sluis storten. Het dorp is gered, net als het achterland. Iemand die goed bevelen uit kan delen staat hier op 'e Syl nog altijd bekend als iemand die 'ken kommendere als Baas Krelis.'
Ingesproken door:
Als architect leeft Alex van de Beld tussen twee werelden; de wereld van het landschap en de natuur, met daarnaast de wereld van de kunst en de cultuur. Alex werkt al zijn hele leven om die werelden te verbinden. Dat is volgens hem nu meer dan ooit nodig, willen we een nieuwe toekomst ontwerpen.
Alex leerde Joop Mulder in de aanloop naar 2018 kennen. “Joop was iemand die verschillende culturen bij elkaar bracht, zoals een sluis water met elkaar verbindt. Dat is meer en meer nodig om een inspirerende leefomgeving te maken waarin iedereen zijn plek vindt. Daarom zullen we Joop Mulder missen. Maar we gaan met zijn mentaliteit, creativiteit en zijn sense of place aan de slag voor het landschap van de toekomst.”
Dit verhaal is onderdeel van de route Gemalen Verhalen van Sense of Place
Waar anders dan hier spreek je af met dorpsgenoten? Op de 'pyp' natuurlijk: de brug over de zijl, de sluis. De sluis is het...
Monnikebildtdijk 1
9078 VB Oude Bildtzijl
Over het riviertje De Murk bij Gytsjerk vind je de bekende Tegeltjesbrug, hét Elfstedenmonument van Friesland.
Weg tussen Gytsjerk en Miedum
Canterlandswei
Gytsjerk
De sluis en zeekering bij Dokkumer Nieuwe Zijlen vormen een rijksmonument uit 1729. Hierbij staat een obelisk als monument...
Sylsterwei 26
9132 EL Engwierum
Vaar je van de Waddenzee naar Franeker, dan vaar je aan de oostzijde van de stad Harlingen met hulp van een aquaduct over...
Waadseewei
8861 ND Harlingen
De voetgangersbrug over de snelweg heet de 'Halsbân'. In het land voor de boerderij Vinea State zie je een verhoging in het...
Strandweg
Pingjum
Melde dich noch heute für unseren monatlichen Newsletter an und du erfährst als erster alle Tipps, Arrangements und Neuigkeiten über das Watt.