Jan en Rinske Andringa-Elsinga

(het audioverhaal is te beluisteren in de media) 

Jan Andringa rijdt met een kist Innovator over de oude dijk als hij plots op de rem moet trappen. Een lammetje schiet voor de trekker langs. Oei, dat scheelde weinig. Hij moet nog even wennen aan de schapen op de dijk. Het kleine nadeel van de lente neemt hij graag op de koop toe, want deze periode van het jaar is zijn favoriet. Er kan weinig op tegen de belofte van lange lichte dagen, dagen waarin hij gaat poten en zaaien.  

Binnen een paar minuten is Jan waar hij moet wezen: het perceel tussen de oude dijk en de zeedijk. Hij pakt het papier van agrarisch onderzoeksbureau plant- en bodemgezondheid HLB uit zijn zak. Ja, hier moeten ze erin. Meedoen aan onderzoek van HLB is vrijwillig, maar zij hebben er zelf ook belang bij. Gedetailleerd onderzoek van de bodem kunnen kleine haardjes van cysten opsporen, die ze vervolgens met resistente rassen als Innovator bestrijden. Op een natuurlijke manier aardappelmoeheid tegengaan dus. 

Even later zet hij de markeringsprikkers weer in de grond. Wat een geweldige manier van natuurlijke bodemverbetering en gewasbescherming, er is zoveel kennis tegenwoordig. Toch vindt Jan de gangbare gewasbeschermingsmiddelen ook prima. Hij vergelijkt ze vaak met medicijnen die mensen slikken. De zogenaamde doodshoofdmiddelen -met de waarschuwingssymbolen op de verpakking- zijn er trouwens al lang niet meer. “Weet je nog dat je soms geel haar had?', zei Rinske vanochtend nog. Ja, toen zaten er nog geen cabines op de trekkers. 

Hij staat op. Even zijn rug rechten. Grote wolkenschaduwen glijden langzaam over de dijk. Toeristen hebben hun fietsen met bepakking schuin tegen het gras gelegd. Ze willen de zee natuurlijk graag zien. Maar sinds de Afsluitdijk is aangelegd, is het water vaak zelfs bij vloed ver weg. Toch is de zee altijd wel als een stille kracht aanwezig: in de zilte lucht, eeuwige wind en roestplekken in de metalen van de loods. Als jongen kreeg Jan hier nog een keer de golven over zijn voeten, toen dit perceel nog niet werd beschermd door de zeedijk. 

Jan kijkt op zijn horloge. Eerst even eten, straks de rest. Nog een jaar, dan gaat dit pootgoed hopelijk voor een goede prijs weg. Hij is opgelucht dat ze de laatste jaren goed hebben geboerd, zeker nu ze gaan afbouwen. Toen ze hier begonnen in de jaren tachtig was het wel anders.  Voorzichtig manouvreert hij de trekker over de smalle weg. Vlak voordat hij het grindpad naar de boerderij afrijdt, ziet hij de toeristen op de fiets stappen. Op vakantie in de zomer, denkt hij,  binnen een paar jaar gaat het er echt van komen. 

Dit verhaal is onderdeel van de route Bildtstars en Eigenheimers van Sense of Place