Overwinterende ganzen in het waddengebied

Marcel van Kammen

Categorieën

UNESCO Werelderfgoed

Bezoek uit het hoge noorden

Nu de dagen korter beginnen te worden en de nachten kouder, hoor je steeds vaker het gegak van ganzen hoog in de lucht. In de kenmerkende V-formatie komen ze vanuit Scandinavië en Rusland naar Nederland om hier te overwinteren. Door in deze formatie te vliegen besparen de vogels energie, waarbij afwisselend één gans voorop vliegt die de meeste weerstand ondervindt en dus de meeste energie verbruikt.

Leestijd: 5 minuten

Verschillende ganzensoorten

In het waddengebied kun je heel veel verschillende ganzensoorten tegenkomen: de grauwe gans, kolgans, brandgans, rotgans en twee exotische ganzen zoals de nijlgans en de Canadese gans zijn. Daarnaast heb je kans op de kleine-, toendra- en taigarietgans én de krentjen in de pap: de dwerggans, sneeuwgans en de kleurrijke roodhalsgans.

De verschillende soorten foerageren vaak ook op verschillende plekken. Het merendeel is te vinden op de graslanden. Op de kwelders bij het wad kom je vaak de rotgans tegen. De vogels zijn vaak in grote groepen en dit maakt het voor elke fotograaf een geschikt onderwerp. Je hebt niet per se een grote telelens nodig om de grote zwermen in de lucht te kunnen vastleggen en kunt dan juist de combinatie van vogels en landschap mooi in beeld brengen. Van de brandganzen in het Lauwersmeergebied is het bekend dat ze overdag foerageren op de graslanden in het gebied en vaak tegen het vallen van de avond met vele soortgenoten verzamelen op het water om daar veilig de nacht door te brengen.

Less is more

Vanaf de weg bij de Ezumakeeg in het Lauwersmeergebied kun je deze invallende groepen ‘s avonds prachtig fotograferen. Met de zon in de rug en in de ochtend juist in prachtig tegenlicht als de vogels weer vertrekken richting de foerageerplekken. Deze momenten zijn het meest fotogeniek: een lucht vol met vogels, volop actie en beweging met daardoor een mooie vulling van het beeld vol met de prachtige dieren. Ochtenden met mist of wellicht de zeldzame dagen met sneeuwval geven je foto een nóg sfeervoller karakter mee, waarbij het motto “less is more” vaak heel goed uitpakt. Neem de vogels niet te close-up in beeld, maar juist in harmonie met de omgeving geeft een verhalend karakter aan de foto’s. Ook bij ganzen geldt: laat de vogels naar jou toekomen in plaats van jij naar de vogels. Hierdoor krijg je de vogels mooi in beeld terwijl ze op je afvliegen en landen in plaats van wegvliegende vogels die er verstoord uitzien.

Eigenlijk heb je in sommige gevallen niet meer nodig dan een kleine telelens (100mm of meer), wanneer de vogels dichtbij landen of je ze in het landschap wilt fotograferen. Deze foto van de brandganzen, met de molen op de achtergrond, is gemaakt met een 500mm lens. Omdat het vaak om grote groepen vogels gaat, is het aan te raden om een diafragma van F8 of iets hoger in te stellen.

Hierdoor heb je voldoende scherptediepte binnen de groep vogels en is niet alleen het voorste exemplaar scherp. Wanneer je de vliegende vogels scherp wilt fotograferen, moet je de lens een beetje “meetrekken” in de richting waar de vogels vliegen en gebruik je een sluitertijd van 1/500 of sneller.

Experimenteer met tegenlicht

De ganzen zijn vaak vanuit de auto redelijk te benaderen en goed te fotograferen en hierdoor heb je vaak ook een redelijk laag standpunt, waardoor de vogels mooi los komen van de achtergrond. Toch kan ook een hoog standpunt vanaf de zeedijk soms verrassende effecten geven en een mooi landschappelijk beeld opleveren. Probeer ook vooral bij dit soort algemene vogelsoorten te experimenteren met tegenlicht of silhouetten voor een mooie wolkenpartij.