Gespannen verhoudingen voor de bevrijding van Schiermonnikoog

De eerste dertig Duitse militairen zetten op 15 mei 1940 voet aan land op Schiermonnikoog. Zij begonnen snel met de aanleg van een smalspoorlijn voor het transport van bouwmaterialen. Deze bouwmaterialen werden aangevoerd vanaf de zee en waren bestemd voor de bouw van bunkers. Ten noordoosten van het dorp startten de Duitsers met de bouw van de Schleistelling. Arbeiders uit het dorp werkten mee aan de bouw van deze bouwwerken. Dit was veel werk en daardoor konden de meeste mannen van Schiermonnikoog de tewerkstelling in Duitsland ontlopen. Ook konden ze op deze manier nog iets verdienen, nu er geen toeristen meer naar het eiland kwamen. De Schleistelling groeide uiteindelijk uit tot een compleet dorp dat bestond uit bunkers, radarinstallaties, gecamoufleerde barakken en luchtafweergeschut. Het aantal Duitse militairen was ondertussen ook uitgegroeid tot ruim zevenhonderd man.

Toen de rest van Nederland al officieel was bevrijd, wilde de eilandcommandant nog niet van opgeven weten. Het eiland kreeg te kampen met een strikter regime dan in de hele voorgaande oorlogsperiode. Tegelijkertijd was er de gespannen verhouding tussen de militairen van de Wehrmacht en de SS-ers en SD-ers. En Schiermonnikoog werd ook nog eens veelvuldig vanaf het vasteland beschoten, omdat de eilandcommandant probeerde de Duitse stellingen op Oostmahorn te heroveren van de Canadezen. De eilandbewoners zaten dus in de knel en moesten in de laatste periode van de oorlog nog vaak dekking zoeken. Op 25 mei 1945 arriveerden de eerste Canadezen dan toch eindelijk ook op Schiermonnikoog. Het laatste stukje Nederland was nu ook bevrijd.