Meer dan een zee alleen

Harmen Piekema

Categorieën

UNESCO Werelderfgoed

Door de ogen

van de fotograaf

Als je aan de Wadden denkt, denk je waarschijnlijk direct aan de Waddenzee en de eilanden, maar niet aan het achterliggende land. Toch is de invloed van de Waddenzee hier groter geweest dan je zo op het eerste gezicht zou denken. Het oh-zo kenmerkende uitgestrekte landschap van Noord-Holland, Friesland en Groningen hebben we namelijk te danken aan de Waddenzee. Voor mij als fotograaf is dit erg leuk, want het biedt mij de kans om een stuk geschiedenis vast te leggen.

Leestijd: ongeveer 5 minuten

Vlak, weids en uitgestrekt

Wanneer je op de Waddenzeedijk staat, en je keert de zee de rug toe, zie je een landschap dat oorspronkelijk door de zee is gevormd. Vlak, weids en uitgestrekt zijn de woorden die hierbij door het hoofd schieten. Dit zijn voormalig kweldergronden, moerassen en wadplaten. In de prehistorie stonden de kleiige natte delen en moerassen regelmatig onder water, terwijl de zandplaten en kwelderruggen meestal droog bleven. Hier bouwden de eerste bewoners dan ook hun dorpen. Met hun constante strijd tegen het water hebben de bewoners het uiteindelijke landschap naar hun hand gezet en gevormd tot wat het nu is.

Vruchtbaar
Je zult je misschien afvragen waarom er überhaupt mensen wilden wonen in een gebied dat constant geteisterd werd door overstromingen, maar de verklaring is simpel; de grond op de kwelderruggen is ontzettend vruchtbaar. Dit is het gebied van de akkerbouw! Nog altijd zien we hier veel aardappel-, bieten- en graanvelden. Deze akkers zijn heel kenmerkend voor de streek en vormen daarmee voor mij ook een prachtig onderwerp. Het landschap vertelt een stukje geschiedenis, wat ik vervolgens weer in mijn foto probeer te verwerken.

Terp, wierde of werf

Om ervoor te zorgen dat men bij een overstroming droge voeten hield, werden de huizen op heuvels gebouwd met de kerk als middelpunt. In Friesland heten deze heuvels terpen, in Groningen wierden en in Noord-Holland werven. Ooit waren er duizenden van dit soort dorpen, maar door de aanleg van dijken en het inpolderen van het land werden ze overbodig en zijn veel van deze terpen verdwenen. Men ontdekte namelijk dat de grond waaruit zo'n terp bestaat uitzonderlijk vruchtbaar is. Hierdoor zijn ze veelvuldig afgegraven om landbouwgrond mee te verrijken. Gelukkig zijn er nog zo'n 1300 over, want ze horen bij het Waddenlandschap en vormen een fantastisch decor voor fotografen en cultuurliefhebbers.

Dijken, polders en weilanden

Stukje bij beetje werd het landschap ingepolderd en afgeschermd tegen de zee. Dit gebeurde door middel van dijken. Hierdoor ontstond veel weidegrond; de kleiige bodem was een bijna ondoordringbare laag waar voornamelijk gras op kon groeien. Buitendijks maakte men zomerpolders; polders die alleen zomers werden gebruikt. Vaak voor paarden en koeien. Dit zie je nog altijd op veel plekken langs de Waddenkust. Het past ontzettend goed bij het landschap en is ook nog eens heel fotogeniek.

Dankzij aanleg van dijken langs de kust kon ineens een veel groter land worden ingepolderd en bewoond. Toch zijn veel van de oude (slaper) dijken nog terug te vinden in het landschap. Ze geven reliëf en vorm aan het vlakke land. Het is dus ook niet zonder reden dat je op, en rondom deze dijkjes vaak mooie uitzichtpunten en wandelpaden hebt. Wanneer je door zo'n landschap loopt heb je echt het gevoel in een kustgebied te zijn. Voor mij is dat een geweldig gevoel! Het voedt mijn creativiteit. Bezoek daarom ook zeker eens het achterliggende Waddenlandschap en rij niet meteen door naar de boot.

Harmen Piekema

Harmen Piekema (1982) werd geboren in Koudum, een klein Fries dorp omgeven door velden, meren en bossen. Hier werd zijn liefde voor de natuur aangewakkerd. Zijn vader leerde hem de kneepjes van de (toen nog analoge) fotografie. Ondanks zijn liefde voor de natuur, begon Harmen in eerste instantie als studio- en fashionfotograaf. Maar enkele jaren geleden volgde hij zijn hart en won de pure, rauwe schoonheid van de natuur het van “opgepoetste” studio modellen.

Harmen wordt geïnspireerd door de pracht van onze planeet. Met zijn foto’s wil hij laten zien hoe belangrijk het is om die pracht te koesteren én bovenal te beschermen.

De Wadden zijn voor Harmen een grote bron van inspiratie. Het rauwe karakter, de eindeloze mogelijkheden, de vergezichten en de onmiskenbare geur van het slik zorgen voor een ontembare aantrekkingskracht op hem. De samenwerking met Visit Wadden is daarom ook een logische stap! Het komende jaar kunnen jullie een aantal leuke en inspirerende blogs van Harmen verwachten.