1000 jaar Pingjumer Gouden Halsband
Categorieën
De intrigerende naam Pingjumer Gouden Halsband verwijst naar de meer dan 1000 jaar oude ringdijk, aangelegd om het dorp Pingjum tegen het water in de zeearm de Marne te beschermen.
Leestijd: ongeveer 5 minuten
Complex dijkensysteem
Aan deze slenk, waar het vloedwater vrij in kon stromen en die ooit Hanzestad Bolsward met de open zee verbond, ontstond vanaf de Middeleeuwen een complex dijkensysteem, een van de oudste van ons land. Zo werd het achterliggende gebied beschermd tegen overstromingen, ook toen begin februari 1825 de Friese zeedijken doorbraken tijdens een zware westerstorm.
Waterkering
Omdat na die tijd het accent bij de bescherming tegen het zeewater op de zeedijken kwam te liggen, verloren binnendijken, als de Pingjumer Gulden Halsband, hun waterkerende functie. In 1892 besloot het provinciebestuur van Friesland om een einde te maken aan de Pingjumer Gulden Halsband als zeewering.
Toch valt hier nog goed te zien hoe de Friese waddenkust tot in de vroege middeleeuwen een getijdenlandschap was en in open verbinding stond met de zee. Het was een zompig labyrint van geulen, kwelders, moerasbosjes. De eerste pioniers in dit open, onbarmhartige landschap woonden op terpen.
Eeuwenoud cultuurlandschap
Vaak op kwelders of op opgehoogde randen langs slenken als de Marne.
Cultuurlandschap beleven
Gelukkig is de `halsband` voor een flink deel bewaard gebleven en tegenwoordig goed begaanbaar. Daarvoor zorgen onder meer vijf actieve dorpen (Arum, Kimswerd, Pingjum, Witmarsum en Zurich) die de krachten hebben gebundeld om het eeuwenoude cultuurlandschap beter te kunnen beleven.
Beroemde zonen
Nu is het sowieso goed toeven in dit noordwestelijke deel van de waddenkust, met zijn rust, ruimte èn rijke cultuurhistorie. Hier ligt de bakermat van de Doopsgezinde kerk. De grondlegger van deze wereldwijd 1,3 miljoen tellende stroming, Menno Simons, werd in 1496 geboren in Witmarsum. Een andere beroemde zoon van de streek is Pier Gerlofs Donia alias Greate Pier, de legendarische Friese vrijheidsstrijder die 16 jaar eerder in Kimswerd werd geboren.
Route: Pingjumer Gouden Halsband
Rondom Pingjum wierpen bewoners aan het einde van de elfde eeuw een merkwaardige ringdijk op: de Pingjumer Gulden Halsband. Verken dit unieke stukje Friese Waddenkust met deze uitgebreide wandelroute.
Afstand: 14,8 kilometer | Duur: 2 uren en 50 minuten
Bekijk de route!