Een nacht zó donker dat je bij helder weer de Melkweg aan de hemel kunt zien. Voor veel mensen is het uniek, maar voor eilandbewoners bleek het heel vanzelfsprekend, dat mooie donker dat ze daar hebben. Tot Melis de Vries, geboren en getogen Terschellinger, in 2010 eens écht goed naar boven keek. “Die nacht organiseerden veel gemeentes in Nederland de Nacht van de Nacht, maar onze eigen gemeente deed er niet aan mee. Voor ons eilanders was het niet iets bijzonders, die duisternis ’s nachts. Maar ik wandelde die avond toch de duinen in om eens heel bewust naar die duisternis te kijken.”
“We liepen ver weg van de verlichting van het dorp en ploften neer op een duin om naar boven te kijken. En toen besefte ik ineens hoe mooi het eigenlijk is, om in het pikkedonker naar de sterren te kijken. Talloze sterren zagen we en zelfs die brede streep van de Melkweg was zichtbaar. Ik was zó onder de indruk dat ik dacht, hier moeten we wat mee doen.”
Het was het begin van een vijf jaar durend proces om op Terschelling het eerste Dark Sky Park van Nederland te realiseren. Dark Sky Parken zijn gebieden met nagenoeg geen lichtvervuiling, die dag en nacht toegankelijk zijn voor mensen en waar aandacht wordt besteed aan het belang van duisternis. Wereldwijd zijn er 40 van zulke parken te vinden op plekken als Death Valley en de Grand Canyon in de Verenigde Staten.
Het enthousiasme dat Melis voelde, toen hij die ene nacht in de duinen zat, wordt inmiddels gedeeld door zijn mede-eilanders. “Mensen organiseren huifkartochten, boswachters geven excursies, restaurants doen mee tijdens de Nacht van de Nacht in Oosterend. Dat is het dorp waar ik woon, en hier is zelfs de straatverlichting aangepast om voor nog meer duisternis te zorgen. Het leeft gewoon heel erg op het eiland. Het is niet alleen voor ons een mooie ervaring, maar ook belangrijk voor de natuur. Dieren raken in de war van te veel licht ’s nachts.”
De eilander heeft zat tips voor de beste duisternis-beleving. Blijf bijvoorbeeld op het pad in het park, en als je eraf gaat, zorg dan dat je precies dezelfde route terugloopt. Het strand levert je de mooiste ervaring op. “Als je op het strand staat zie je niet alleen die indrukwekkende lucht boven je, maar ook om je heen vallen je ineens dingen op. De vuurtoren van Ameland bijvoorbeeld. Of kleine lichtpuntjes op zee, van vissersboten in de verte. Je hoort de wind en zee om je heen, omdat je andere zintuigen sterker worden.”
Maar hoe vóélt het dan, om zo in de duisternis te staan? Melis: “Je moet er eerst wat geduld voor hebben. Je ogen moeten wennen aan het donker, maar dan ga je langzaamaan steeds meer sterren zien. Berg je telefoon dus op, dat felle scherm zorgt ervoor dat je minder ziet. En áls je het dan ziet, die Melkweg boven je hoofd… Ja. Dan voel je je zo nietig. Het is echt een bijzondere beleving. Je moet het eens hebben meegemaakt.”
