Wandel door het Friese terpenland langs de hoogste terp van Nederland, Hegebeintum, en de moderne Terp fan de Takomst. Geniet van rust, historie, en uitzichten over het Wad. Onderweg ontdek je eeuwenoude kerken, kwelders, en verhalen van mens en landschap.
De wandeling begint bij de terp van Hegebeintum, een meesterwerk van menselijke aanpassing aan een dynamisch landschap. Met een hoogte van 8,80 meter is het de hoogste terp van Nederland en Duitsland, gevormd door generaties kustbewoners die hun nederzettingen steeds verder ophoogden met klei, mest en huisafval. In het bezoekerscentrum ontdek je hoe de Friese terpen ontstonden en welke invloed de afgravingen in de 19e en 20e eeuw hadden op dit unieke landschap.
Bekijk ook zeker de romaanse k…
Wandel door het Friese terpenland langs de hoogste terp van Nederland, Hegebeintum, en de moderne Terp fan de Takomst. Geniet van rust, historie, en uitzichten over het Wad. Onderweg ontdek je eeuwenoude kerken, kwelders, en verhalen van mens en landschap.
De wandeling begint bij de terp van Hegebeintum, een meesterwerk van menselijke aanpassing aan een dynamisch landschap. Met een hoogte van 8,80 meter is het de hoogste terp van Nederland en Duitsland, gevormd door generaties kustbewoners die hun nederzettingen steeds verder ophoogden met klei, mest en huisafval. In het bezoekerscentrum ontdek je hoe de Friese terpen ontstonden en welke invloed de afgravingen in de 19e en 20e eeuw hadden op dit unieke landschap.
Bekijk ook zeker de romaanse kerk (12e eeuw) en bewonder de unieke mengeling van romaanse en gotische stijlelementen, zoals het schip van helderrood baksteen en de tufstenen basis. Binnen zie je prachtige muurschilderingen van Christus en engelen.
Vanaf de terp kijk je uit over een lappendeken van weiden en erfbeplanting, met kerktorens van omliggende dorpen als bakens in het landschap.
Vergeet niet een korte omweg te maken naar Harsta-State, een historisch landhuis met een tuin in Engelse landschapsstijl, ontworpen door de beroemde tuinarchitect Lucas Roodbaard.
Vanuit Hegebeintum leidt de route je door weidse polders en over de zeedijk, waar de geur van zout en zilte lucht je zintuigen prikkelt. Langs het kwelderpad bereik je de Terp fan de Takomst, een moderne terp die in 2022 werd voltooid. Dit landschapskunstwerk is onderdeel van het Sense of Place-project, dat kunst en natuur langs de Waddenkust samenbrengt.
De Terp fan de Takomst is zo bijzonder omdat het een plek is van samenkomst. Hier vinden concerten, lezingen en experimenten met zilte teelten plaats. Houten palen vormen een cirkel die het karakter van deze plek benadrukt: een nieuwe balans tussen mens, natuur en cultuur.
Vanaf de terp zie je hoe het Wad en de kwelders voortdurend veranderen onder invloed van wind en getijden.
Let op: Het pad naar de terp is gesloten tijdens het broedseizoen (15 maart - 15 juli).
Rondjes om de kerken bevat 26 inspirerende en verrassende pelgrimsroutes in Noord-Fryslân. De weidsheid, de lichtval, wolken en het ruisen van de wind sluiten naadloos aan bij de sobere verstilling die de kerken bieden. Wijkplaatsen en vluchtheuvels in drukke tijden. Ontsnappingsroutes die rust bieden. Nieuwsgierig naar de andere routes? Je vindt ze hier
Meer verdiepende informatie over deze en de andere routes kun je vinden in de routegids; Rondjes om de kerken in Noord-Fryslân. Te verkrijgen via de boekhandel. De uitgave is tot stand gekomen door schrijver Fokko Bosker, een wandeljournalist, in nauwe samenwerking met stichting Tsjerkepaad die ijvert voor ruimere openstelling van de monumentale kerken in Fryslân.
Hegebeintum, a small village in North East Friesland, known for its high mound. Activities around and in the village are announced here.
De terp van Hegebeintum is met 9 meter de hoogte terp van Nederland. Op de terp ligt een schilderachtig Romaans kerkje uit de 12e eeuw. Binnen hangt een rijke adellijke collectie rouwborden.
Harsta State in Hegebeintum is een oude Friese state met een mooie landschapstuin met stinzenflora in het noorden van Friesland. De tuin en een gedeelte van het huis zijn opengesteld voor het publiek.
Tussen Stationsweg 3 en 4 kunt u het kerkhof bereiken waar een onbekende RAF vlieger is begraven. Op dinsdag 14 juli 1942 spoelde een onbekende Sergeant van de RAF (Engelse luchtmacht) aan op de kwelders bij Ferwert.
Een nieuwe terp, buitendijks. Een belevingsplek, om mensen de waddenkust te laten beleven. Om oude verhalen te vertellen en nieuwe verhalen te maken. Over het ontstaan van het gebied en haar bewoners.
Start rondwandeling Hegebeintum:
De parkeerplaats van het bezoekerscentrum Stichting Terp Hegebeintum ligt aan de Pypkedyk. Vanaf daar de terp oplopen naar de dorpskerk met aan de rechterhand de klif van klei en terpaarde die het abrupte einde van de afgravingen toont. Na een rondje om de kerk en het hof de terp aflopen terug naar het bezoekerscentrum. Wie naar Harsta-State wil, wandelt bij knooppunt 88 nog even rechtdoor over de Harstawei naar het landhuis met park in Engelse landschapsstijl.
Voor wie direct naar zee wil, LA bij 88 naar 89. Bij 89 RA naar 54 over het oude spoortalud van het opgeheven Dokkumer Lokaaltje. Vlak voor het kruispunt met de Voorstraat (knooppunt 54) LA op de Stationsweg en vervolgens het Tsjerkepaad inslaan, een schelpenpad dat om de Nicolaaskerk heen loopt. Aan het begin van de zestiende eeuw is de kerk, op de toren na, vervangen door een laatgotische kerk met karakteristieke spitsboogvensters en steunberen.
Na het halve rondje om de kerk de Voorstraat schuin oversteken naar de Lytsebuorren. Op de T-splitsing LA over de Unemastraat, die uitlopen en de provinciale weg oversteken naar 63. Daar rechtdoor over de landweg langs de gaswinlocatie van de NAM. Aan het einde de trap naar de dijk oplopen. Op de kruin van de dijk LA, schuin de dijk aflopen naar veerooster, even RA en vervolgens LA de zeewering volgen tot aan het kwelderpad naar de Terp fan de Takomst. Dit pad is in het broedseizoen van 15 maart tot 15 juli gesloten.
De terp is in 2022 geopend. Houten palen zorgen voor een ringvormig patroon. Landschapsarchitecten, kunstenaars en inwoners van Blije wilden een plek creëren om samen te komen, zilte teelten uit te proberen, concerten te houden, lezingen en zich opnieuw leren te verhouden tot de dynamiek van de Waddendelta. De nieuwe belevingsplek maakt onderdeel uit van landschapskunstproject Sense of Place dat overal langs de Waddenkust kunst creëert.
De terp is vanaf de zeedijk aan de horizon van het kwelderland te zien, als baken dat de weg wijst naar een nieuwe balans tussen natuur, landschap en mensen. Vervolgens een stukje verder naar het westen langs de dijk lopen tot de opgang LA, de dijk oversteken en bij knooppunt 43 LA naar 76. Op de provinciale weg het knooppuntennetwerk verlaten. Op het fietspad RA en vervolgens bij het eerste huis LA. Het veldpad loopt langs de akkers en maakt aan het einde een haakse bocht naar links. Het pad komt weer uit op de Vogelzangsterweg. Die RA uitlopen tot Hegebeintum.
