Wetsinge
Deze gevarieerde fietstocht voert langs diverse wierden in de Provincie Groningen. De route is door bijzondere, eeuwenoude...
De wandeling voert je langs de boorden van het Reitdiep en zijn voormalige, nog in het landschap zichtbare meanders. Over...
Kom naar het familiemuseum van Texel en ervaar de stoere wereld van het strandjutten. Er is van alles te zien én te beleven,...
Pontweg 141 A
1796 MA De Koog
Vanaf de terpentijd veroverde de mens land op de zee, zoals hier in Noard Fryslân Bûtendyks. Vanaf deze plek zijn de zomerpol-...
Zeedijk
9172 AR Ferwert
De Pingjumer Gulden Halsband is een binnendijk die het dorp Pingjum beschermde tegen het water van de Marne: een zeearm van...
Pingjumerstraat
8748 BN Witmarsum
De derde sluis in dit rijtje, de Friese Sluis, in de volksmond Fraaise Sluus genoemd. Dit is een uitwateringssluis die het...
Zoutkamp
Prachtig lichtkunstwerk door Daan Roosegaarde
Afsluitdijk 3
8752 TP Kornwerderzand
Noordpolderzijl heeft de kleinste zeehaven van Nederland. De naam van de buurtschap verwijst naar de zijl (spuisluis) van...
Noordpolderzijl
Op deze locatie stortte op 15 februari 1944 de Lancaster ND363 PM-K neer. Op het houten frame is een propeller bevestigd...
Lancasterdijk
Oosterend
De IJsfontein is een speelbal van de elementen en geen dag hetzelfde. IJs tekent patronen op de koperen huid van de sculptuur....
De Markt 28
9101 LS Dokkum
De molen is in 1851 gebouwd als een koren- en pelmolen. De vrijwillige molenaars laten de molen geregeld draaien.
Koningsweg 75
1777 JR HIPPOLYTUSHOEF
You cannot see this content because you haven’t accepted cookies. If you want to watch this video, please click below to accept cookies.
Manage cookies(beluister hier het audioverhaal)
O, zo vervelend als je net op de fiets zit: een stortbui. Een extreme plensbui van meer dan 60 mm per etmaal is bovendien best zorgelijk. De waterbeheerders liggen er wel eens wakker van. Hoe moeten de Friese gemalen zoveel water in korte tijd afvoeren? En hoe moet dat in de toekomst, nu zware buien door klimaatverandering steeds vaker voorkomen?
De Heining, dit gemaal dat opvallend genoeg ín de dijk is gebouwd, helpt daarbij. Dat gebeurt alleen als het waterpeil in de Friese boezem, dat is het aan elkaar verbonden stelsel van vaarten en meren, te hoog staat. Deze vijzels kunnen dan 250 kubieke meter water per minuut naar zee pompen.
Het is een mooie assistentie voor de gemalen aan het IJsselmeer, maar de capaciteit is ook weer niet overweldigend als je vergelijkt met die gemalen in Lemmer en Stavoren, en zelfs niet met de gemalen Zwarte Haan en Roptazijl, die de polders hier verderop aan de kust drooghouden.
De Heining is dan ook onderdeel van een groter plan. Het is een uiting van een nieuwe manier van denken over waterbeheersing, een interne 'klimaatverandering' zou je kunnen zeggen. Meer meebewegen mét de natuur en het water in plaats van tegen de natuur en het water strijden. Dat is best spannend, want we hebben duizend jaar dijken gebouwd om ons tegen het geweld van de zee te beschermen.
En hoe doe je dat dan, anders naar waterbeheersing kijken? Door ruimte te maken voor extra waterberging in het binnenland bijvoorbeeld, zoals je hier kunt zien aan de brede vaarten, die natuurvriendelijke oevers hebben gekregen. En doordat het zeewater vrij spel heeft in een kweldergebied hoogt deze vanzelf door slib op. Over een paar jaar ontstaat hier dan al een natuurlijke buffer tegen de stijgende zeespiegel, als een golfbreker voor de dijk.
Het gemaal is ook een verbinding tussen zoet en zout water. Dit is goed voor trekvissen die 24 uur per dag door het gemaal kunnen zwemmen, maar ook voor kwelderplanten en wadvogels in het unieke buitendijkse kwelderlandschap.
Ingesproken door:
Samen met de andere leden van kunstenaarscollectief Observatorium werkt Ruud Reutelingsperger al jaren aan kunst in de openbare ruimte. Hierbij richt het collectief zich op het veranderende landschap en hoe het de nieuwsgierigheid kan prikkelen naar de wereld om ons heen.
Ruud en zijn collega’s kennen Joop Mulder al sinds jaar en dag. “Joop en wij delen dezelfde passie; het landschap en de verhalen van mensen. We maakten wilde plannen, spraken bijzondere mensen en vooral van het buitendijkse gebied werden we lyrisch; kwelders en dobben die wij nog niet kenden. Hoe mooi zou het zijn als de mensen weer zelf land kunnen gaan maken, als bewoners hun relatie met het buitendijkse zelf nieuw leven in kunnen blazen en in samenwerking met kunstenaars ook de taal van de verbeelding gaan spreken; riepen wij hardop tegen de wind in naar elkaar.” Deze dynamische samenwerking leidde tot een drietal concrete projectvoorstellen; Terp van de Takomst, De Kromme Horne en de Golf van Termunterzijl. “Samen met Joop predikten we de slogan; Eerst geloven, dan zien.”
Dit verhaal is onderdeel van de route Gemalen Verhalen van Sense of Place
O, zo vervelend als je net op de fiets zit: een stortbui. Een extreme plensbui van meer dan 60 mm per etmaal is bovendien...
Zeedijk 15
9073 TN Marrum
Subscribe to our monthly newsletter to get all the latest tips, arrangements and news about the Wadden.