Het rijke erfgoed van de Groninger kerken

Al eeuwen tekenen kerken de horizon van het Groninger landschap. Ze staan vaak op een wierde, die bescherming bood tegen de overstromingen van de Waddenzee voordat er dijken waren. De een noemt ze bakens van stilte, rust en bezinning, de ander roemt de robuuste uitstraling en weer een ander stelt dat ze samen één groot museum zijn.


Leestijd: ongeveer 5 minuten

Stoere Groningse kerken

Als je van middeleeuwse kerken houdt, zit je in dit gebied sowieso goed. Je vindt hier de grootste verzameling Romaanse en Romano Gotische kerken ten noorden van Parijs. Sober en stoer staan ze in het landschap. Veel van de eigenwijze kerkjes hebben eeuwenoude wortels. De roodbruine bakstenen die gebakken zijn uit de Groninger klei geven ze karakter. De torens zijn vaak niet eens zo hoog, maar bovenop de wierden steken ze toch boven alles uit.

Net als het Waddenlandschap dat de kerken omringt, vertelt elke kerk zijn eigen verhaal. Je kunt vrijwel altijd gewoon binnenlopen voor een moment stilte. De deur staat open of je leent de sleutel bij de buren. Hier stroomt de drukte uit je hoofd om plaats te maken voor nieuwe ideeën.

Grootste museum van Nederland

Van binnen zijn de kerken vaak verrassend rijk. De met fraai houtsnijwerk versierde herenbanken, de eeuwenoude muurschilderingen en de prachtig gemetselde gewelven maken indruk. Veel kerken hebben ook bijzondere orgels waar liefhebbers van heinde en ver op afkomen. Zoals het wereldwijd beroemde orgel van in het vriendelijke kerkje van Zeerijp of dat van de Mariakerk in Krewerd, het op een na oudste bespeelbare orgel van Nederland.

Reden voor het Grootste Museum van Nederland om maar liefst vier Groninger kerken op te nemen in hun overzicht van rijk religieus erfgoed: een collectie kerken die prachtige kunstvoorwerpen herbergen, opgenomen in magistrale decors. Verborgen topkunst, waar je anders zomaar aan voorbij zou lopen. Dus stap een keer een van de vele kerkjes binnen!

Verassende kunst

Niet altijd gaat het om ‘oude’ kunst. In verschillende Groninger kerken komen moderne kunst en architectuur op verrassende wijze samen met die van de middeleeuwen. Neem de Schoolkerk in Garmerwolde, waar een hagelwitte Escher-achtige trap in de stokoude kerktoren omhoog kruipt. Langs de trap worden in een interactieve expositie verschillende religieuze feesten uitgebeeld.

Het eigenwijze ontwerperscollectief Studio Job richtte het torenportaal van de kerk van Hornhuizen in. De kerk, met zijn karakteristieke gele spits,  fungeerde vroeger als baken voor de scheepvaart op de Waddenzee. Het meest in het oog springende element is een metershoge kroonluchter. Het moderne object combineert onverwacht goed met de oude graffiti op een van de muren: een boodschap van Franse soldaten die in 1810 in het dorp gelegerd waren.

Nog een plek waarin oud en nieuw elkaar vinden is de kerk van Uitwierde. De zogenoemde ‘wokkeltrap’ in de toren won een Dutch Design Award. Bezoekers kunnen onderweg naar de nok van de toren lezen over de rijke geschiedenis van de toren en de vroegere kerk.

FIetsroute: Langs de kerken

Tijdens deze route ontmoet je tal van prachtige kerken tussen de stad Groningen en Delfzijl. Vaak staat de deur al open of je leent even de sleutel bij de buren. Onderweg ontdek je hoe mooi en rijk dit land is.

Afstand: 40,1 kilometer | Duur: 2 uren en 22 minuten

Bekijk de route!

Meer ontdekken? - De leukste locaties in Eemsdelta

Verder lezen? - Ontdek ook deze verhalen over een Ode aan het Landschap

Mis niets!

Ontvang het laatste nieuws, de mooiste verhalen en de leukste routes van VisitWadden.