Oldambt: de Graanrepubliek
Categorieën
-
Land van tegenstellingen
Het Oldambt is het land van graan en eindeloze horizonten. Van de enorme herenboerderijen met hun slingertuinen. Het is ook het land van contrasten. In het landschap en lange tijd ook in de samenleving.
Leestijd: ongeveer 5 minuten
Het gouden graan
Wie Oldambt zegt, zegt graan. Maar tot 1766 hielden de boeren langs de Dollard vooral koeien. In dat jaar werd het gebied getroffen door de runderpest, die de veestapel in een aantal jaar uitroeide. Nieuwe koeien waren een enorme investering. Daarom stapten de boeren over op graan. Een gouden greep.
Voor het eind van de eeuw, in de Franse tijd, steeg de graanprijs tot astronomische hoogten. Land was er goedkoop. Wat je als boer won op de Dollard, mocht je tot je bezit rekeningen. Arbeid was goedkoop. De bevolking groeide snel en al die monden moesten worden gevoed. Een mix van omstandigheden die de graanboeren steeds rijker maakte en de landarbeiders armer. Niet voor niets ontstond hier later de ‘rode driehoek’, zoals de communistische dorpen Finsterwolde, Beerta en Nieuweschans vaak werden genoemd. Het verklaart ook waarom hier een nieuwe communistische partij werd opgericht toen de landelijke CPN opging in Groen Links.
Graansmaaklaboratorium
De Graanrepubliek kreeg landelijk bekendheid door het boek van Frank Westerman uit 1999. Westerman schreef over de opkomst en ondergang van de graanbaronnen en de invloed van de Groninger landbouwminister en Eurocommissaris Sicco Mansholt (1908 – 1995), een zoon van socialistische herenboeren. Zijn vader was Statenlid en gedeputeerde voor de SDAP (Sociaal Democratische Arbeiderspartij) en zijn moeder, Wabien Mansholt-Andreae, was een van de eerste vrouwelijke politicologen van Nederland. Als Eurocommissaris legde Mansholt de basis voor het gemeenschappelijke Europese landbouwbeleid.
De laatste jaren is er in de graanrepubliek weer een bescheiden revolutie gaande. Dit keer gaat het niet om arm versus rijk, maar om de transitie van de landbouw. Een aantal graanboeren werkt aan duurzaam voedsel. Een nieuwe, (h)eerlijke voedselketen, in harmonie met de natuur. Daarvoor verbouwen ze onder meer oude graansoorten die zorgen voor meer en rijkere smaken.
Het hoofdkwartier van deze landbouwrevolutie ligt in Bad Nieuweschans. De oude stoomlocomotievenloods gaat hier vanaf de zomer van 2021 onderdak bieden aan een coöperatie waarin boeren samenwerken met smaakmakers. Je vindt er onder meer een bakkerij, een destilleerderij en een mouterij. Ontdek het Graansmaaklaboratorium in de mooi gerenoveerde oude remise van Bad Nieuweschans.
Wandelroute: De Graanrepubliek
Beleef de Graanrepubliek van Frank Westerman met de route langs herenboerderijen van de graanbaronnen. Ervaar de weidsheid en de contrasten van het gebied.
Afstand: 17,8 kilometer | Duur: 3 uren en 34 minuten
Bekijk de route!
Meer ontdekken? - De leukste locaties in Oldambt
-
Boerderij Hermans Dijkstra
Boerderij Hermans Dijkstra
Boerderij Hermans Dijkstra is een boerderij met een museale functie. Daarnaast kan je er genieten van heerlijke diners van...
Reinste Abdenaweg 1
9681 BC Midwolda -
Vakantiehuis Groningen | Svea Stuga
Vakantiehuis Groningen | Svea Stuga
Verantwoord op vakantie en heerlijk tot jezelf komen. Dat kan in vakantiewoning Svea Stuga, in de rustige provincie Groningen...
Kromme Elleboog 15
9684 XA Finsterwolde -
Motel Paradiso
Motel Paradiso
In Nieuweschans in Oost Groningen kun je logeren bij Motel Paradiso. Een kleinschalig motel met zeer vriendelijke eigenaars.
Achterweg 58
9693 CT Bad Nieuweschans -
Carel Coenraadpolder
Carel Coenraadpolder
De Carel Coenraadpolder is de meest noordoostelijk gelegen polder van Nederland. De prachtige, uitgestrekte omgeving leent...
Carel Coenraadpolder 10
9684 TS Carel Coenraadpolder -
Strokartonfabriek De Toekomst
Strokartonfabriek De Toekomst
Tot 1968 werd hier strokarton geproduceerd. Daarna is het complex lange tijd gebruikt om machines op de knappen en te verhandelen....
Toekomstkade 1
9679 TV Scheemda -
Bed and Breakfast Garstvrij
Bed and Breakfast Garstvrij
Vanaf 1 april tot 1 oktober (*) stellen wij ons Gastenverblijf beschikbaar voor ondernemende en/of rustzoekende recreanten. (*)...
Bed & Breakfast GArSTVRIJ
1e Garstelaan 4
9678RS Westerlee -
Ennemaborg
Ennemaborg
De Ennemaborg is een borg midden in de regio Oldambt. Bij de borg hoorden ook twee arbeidershuisjes. Ze zijn gerestaureerd...
Hoofdweg 100
9681 AJ Midwolda -
Hotel Resort Landgoed Westerlee
Hotel Resort Landgoed Westerlee
In het oosten van Groningen, in het prachtige Oldambt, ligt Landgoed Westerlee. Landgoed Westerlee is gevestigd in een voormalige...
Hoofdweg 67
9678 PH Westerlee
Verder lezen? - Ontdek ook deze verhalen over een Ode aan het Landschap
-
5 mooie zonsondergang plekken langs de Waddenkust
5 mooie zonsondergang plekken langs de Waddenkust
Of je nu op een verlaten strand staat, je voeten in het zand begraven, of op een schilderachtige dijk zit met uitzicht over de uitgestrekte Waddenzee,boveral ontdek je de schoonheid van de zonsondergang.
-
Middag-Humsterland
Middag-Humsterland
In het Westerkwartier ligt het oudste cultuurlandschap van Nederland: het Nationaal Landschap Middag-Humsterland. Waar vroeger de zee tussen de eilanden Middag en Humsterland stroomde en de mensen vanaf de IJzertijd leefden op eeuwenoude woonheuvels.
-
Ode aan Noordkaap, Groningen
Ode aan Noordkaap, Groningen
In het kader van Ode aan het landschap ontmoeten dichters en lokale helden elkaar op een bijzondere plek in het Waddengebied. Elke ontmoeting mondt uit in een ode aan het Waddenlandschap. Deze ode gaat naar Noordkaap, Groningen.
-
Ode aan Fort Westoever, Noord-Holland
Ode aan Fort Westoever, Noord-Holland
In het kader van Ode aan het landschap ontmoeten dichters en lokale helden elkaar op een bijzondere plek in het Waddengebied. Elke ontmoeting mondt uit in een ode aan het Waddenlandschap. Deze ode gaat over de Fort Westoever, Noord-Holland.
-
Ode aan Holwerd aan Zee, Friesland
Ode aan Holwerd aan Zee, Friesland
In het kader van Ode aan het landschap ontmoeten dichters en lokale helden elkaar op een bijzondere plek in het Waddengebied. Elke ontmoeting mondt uit in een ode aan het Waddenlandschap. Deze ode gaat naar Holwerd aan Zee, Friesland.
-
Ode aan Dark Sky Park Lauwersmeer
Ode aan Dark Sky Park Lauwersmeer
In het kader van Ode aan het landschap ontmoeten dichters en lokale helden elkaar op een bijzondere plek in het Waddengebied. Elke ontmoeting mondt uit in een ode aan het Waddenlandschap. Deze ode gaat over Lauwersmeer.