Hoe fotografeer je het noorderlicht?
Categorieën
Het noorderlicht is een natuurverschijnsel dat niemand onberoerd laat. De dansende lichten aan de hemel zijn een droom voor elke natuurfotograaf en tegenwoordig hoef je geen professionele camera meer te hebben om dit schouwspel vast te leggen. Met een beetje hulp van technologie en de juiste technieken, kan zelfs je smartphone wonderen verrichten. Om je zo goed mogelijk op gang te helpen, hebben we natuurfotograaf Titus van 't Veer gevraagd om enkele tips. Tips die je zullen helpen om de magie van het noorderlicht zo goed mogelijk vast te leggen.
Om foto's te maken van het noorderlicht heb je een degelijke camera nodig, het liefst spiegelreflex of systeemcamera. De huidige mobiele telefoons kunnen tegenwoordig ook heel veel. Maar om gelijk maar aan verwachtingsmanagement te doen: het poollicht is in Nederland minder sterk dan in Scandinavië. Met het blote oog kleuren waarnemen is relatief zeldzaam. Goede camera's en de nieuwere mobiele telefoons zijn lichtgevoeliger en daarom spreekt men van fotografisch poollicht wanneer de camera het wél kan vastleggen maar het met eigen ogen amper of niet zichtbaar is. Dan nog is het geluk hebben als alle factoren samenvallen. Net als met reguliere camera's zul je ook met je smartphone rekening moeten houden met enkele aangepaste instellingen en voorwaarden. Om met de laatste te beginnen:
- Zoek een donkere plek op, met geen lichtvervuiling. Hoe donkerder hoe beter.
- Zet je flits uit. Telefoons doen dat nog wel eens automatisch, maar in dit geval werk je het beste met handmatige instellingen. Zonder flits dus.
- Gebruik een statief. Ook voor de telefoon geldt dat de instellingen waarschijnlijk neigen naar langere 'sluitertijden' om meer licht op te vangen. De telefoon moet dan helemaal stil gehouden worden om scherpe foto's te krijgen. Wees je ervan bewust dat op veel plekken met wind er ook met statief nog beweging kan ontstaan. Beschutting zoeken of een stevig statief is dan wel zo verstandig.
Heb je een vrij nieuwe smartphone met de mogelijkheid om de instellingen zelf te bepalen? Dan werkt bijna het niet anders dan met een reguliere camera. Kies voor een zo groot mogelijk diafragma (kleinste getal!) zodat zo veel mogelijk licht opgevangen kan worden. Kies óók voor een langere sluitertijd. Probeer tien seconden of iets meer, hier kun je mee experimenteren. Als laatste kun je met de ISO-waarde spelen. Alleen hoe hoger je die zet, hoe lager de kwaliteit van de foto zal worden. Aan te raden is om die waarde onder de 800 te houden. Sommige toestellen laten je niet alles zelf instellen of/maar werken met een nachtstand (low-light). Deze kun je ook gebruiken maar geven je minder controle.
Met weinig licht is het soms lastig scherpstellen. Als je toestel het toelaat dit zelf in te stellen heeft dat absoluut de voorkeur. Probeer een lichtbron te pakken (vuurtoren, heldere ster) en stel daar op scherp en vergrendel deze instelling/focus daarna. Gebruik geen (digitale) zoom, dat haalt meestal de kwaliteit van de foto drastisch naar beneden. Veel telefoons (zelfs een oude iPhone 8) bieden de mogelijkheid om in RAW-formaat te schieten. Hiermee kun je mogelijk in de nabewerking nog meer uit je foto's halen; mits je een klein beetje bekend bent met Photoshop of Lightroom.
Belangrijke informatie
Het jagen op het noorderlicht lijkt een hype nu de activiteit in 2023/24 relatief hoog is. Door alle aandacht in de media gaan de nodige mensen er van uit dat ze gegarandeerd een lichtshow krijgen te zien en reizen in grote getale af naar plekken aan de kust. Vandaar de volgende disclaimers: het noorderlicht is onvoorspelbaar. De kans dat je niets ziet óf fotografeert is groter dan dat het wel lukt.
Respecteer de natuur én de locaties; vaak zijn het rustige plekken met veel dieren en donkerte. Praat dus niet met harde stem (fluisteren is wel zo prettig) en laat je zaklamp uit. Zo heb je ook geen negatieve invloed op andermans plezier. Mocht er geen noorderlicht te zien zijn, geniet dan vooral van de rust en de sterren.