De Eemstuin in Uithuizemermeeden
Categorieën
-
Tuinieren met de maan en planeten
In het oude wierdenland bij Uithuizemermeeden ligt de Eemstuin, waar Liz Wijma en Jouke Anema groenten en kruiden telen met de maan en de planeten. De tuin was al biologisch-dynamisch toen zij hem overnamen. En dat hebben ze zo gehouden.
Leestijd: ongeveer 5 minuten
De Eemstuin
In het oude wierdenland bij Uithuizemermeeden ligt de Eemstuin, waar Liz Wijma en Jouke Anema groenten en kruiden telen met de maan en de planeten. De tuin was al biologisch-dynamisch toen zij hem overnamen. En dat hebben ze zo gehouden. “Het sluit naadloos aan op onze visie”, vertelt Liz. “Het is magisch om niet alleen te werken met wat je ziet, maar ook met wat je niet ziet. Voor mij komt op deze plek alles samen: de maan, de sterren en de zee.” In de biologisch-dynamische landbouw werken boeren niet alleen met het land, maar ook met de verbinding van de wereld en de kosmos. Volgens grondlegger Rudolf Steiner heeft de stand van de maan en de sterren invloed op gewassen. Afhankelijk van het punt waarop de maan staat zijn er vier hoofddagen die bepalen wat je in deze periode het beste kunt doen om optimaal gebruik te maken van de kracht van de nacht. Er zijn bloem-, vrucht-, wortel- en bladdagen.
Maankalender
Worteldagen zijn bijvoorbeeld geschikt om te schoffelen, zodat de kracht die een gewas dan in de wortels steekt goed wordt benut. Bladdagen lenen zich beter voor het planten van bladgewassen. Hoe het precies werkt, weet Liz niet, maar ze ziet het in de Eemstuin wel. Zo waren een dag na volle maan alle worteltjes boven de grond. Dus als ze er gebruik van kan maken, dan doet ze het. Maar het moet wel praktisch blijven. “Soms gaan we voor second best. Als het een mooie droge dag is en het weer dreigt om te slaan, schoffel ik ook als dat volgens de maankalander minder gunstig is.” Daarmee treden Liz en Jouke in de voetsporen van hun voorgangers. “Vroeger was het heel gewoon om rekening te houden met de maan. Daarvoor waren er maanalmanakken, maar boeren en tuinders keken ook veel meer naar de lucht.” Liz heeft een paar van die oude almanakjes weten te bemachtigen. “Daar begrijp je nu niets meer van, het is een soort geheimtaal. Maar vroeger snapten alle boeren hoe je die moest lezen.”
Kennis delen
Met alle moderne techniek en communicatiemiddelen is die kennis verloren gegaan. Maar af en toe komt Liz het nog tegen. Zo weet ze dat in Scandinavië bij hout wordt vermeld bij welke maan het is gezaagd. Ze vindt het leuk om de oude kennis in de Eemstuin terug te brengen en te delen, al ervaart ze ook de nodige scepsis. “Ik denk dat er vroeger veel minder tegenstromen waren. Toen zat het er bij boeren gewoon in en niemand zei dat het niet zo was. Nu moet je je meer verdedigen.” Dat weerhoudt Liz er niet van om het verhaal te delen. Er zijn zelfs plannen om in de Eemstuin een gebouw te maken waar ze meer uitleg kan geven over biologisch-dynamische landbouw en waar ook cursussen kunnen worden gegeven. “Deze manier van tuinieren maakt je heel bewust van je plek; dat je onderdeel bent van een groter geheel. Dat geeft een gevoel van verbondenheid en verantwoordelijkheid. Het maakt je dankbaar voor onze paradijselijke planet. Dat is fijn en bijzonder.”
Bijzondere ligging
De nabijheid van de Waddenzee versterkt dit gevoel. “Vanaf het vlondertje voor de deur of door het keukenraam kan ik hier heel ver kijken. En ’s nachts zie je hier veel sterren. Voor mij als boer heeft deze plek specifieke waarde. Ik voel me verbonden met de maan, de zee en de Wadden.” De grond in Uithuizermeeden is, mede door de vroegere invloed van de zee, ook nog eens heel vruchtbaar. De zavelgrond bestaat deels uit zand en deels uit klei. “Alles groeit hier heel gemakkelijk. We kweken niet alleen groenten die hier van oudsher voorkomen, we doen ook elk jaar een paar experimenten om te kijken wat hier wil groeien. Dit jaar hebben we bijvoorbeeld een paarse raapsteel geteeld, maar we hebben ook al zeeradijs, zeekraal en zeekool gehad. Dat is heel leuk om te doen.”
Tip van de tuinder
Liz en Jouke zijn beiden opgeleid in de biologisch-dynamische landbouw. Aanvullende kennis haalt Liz onder meer uit het handboek voor de dynamische tuin van Guurtje Kieft. Wat haar betreft een aanrader voor iedereen die meer wil weten over de biologisch-dynamisch tuinieren. Daarnaast raadpleegt ze de maankalender. Dat er vier mensen voor nodig zijn om die actueel te houden, zegt iets over de complexiteit van het stelsel maan en planeten en de invloed op onze planeet, aldus Liz.
Wie meer wil weten, is welkom op de Eemstuin tijdens de open dagen in het seizoen van oktober tot mei iedere eerste zaterdag van de maand. Je kunt ze ook treffen op de markt in Groningen, waar Liz en Jouke elke vrijdag hun biologisch-dynamische groenten - en in het seizoen ook fruit en noten - verkopen en waar ze je graag meer vertellen over deze duurzame vorm van landbouw.
Verder lezen? - Ontdek ook deze verhalen over Donkerte van de Wadden
-
Nacht van de nacht
Nacht van de nacht
Echte duisternis... je vindt het bijna nergens meer in Nederland. Door lichtvervuiling kunnen we vaak niet eens meer echt goed sterren kijken. Maar daarnaast heeft lichtvervuiling ook nog andere gevolgen.
-
Nachtbrakers van de zee
Nachtbrakers van de zee
Wanneer ik op een school de vraag ‘wie kent er een paar echte nachtdieren’ stel, gaan vrijwel direct alle vingers van de kinderen de lucht in. Wanneer ik de vraag opnieuw stel, maar dan gericht op voor zeedieren gaan er veel minder de lucht in.
-
Nachtfotografie met Marcel van Kammen
Nachtfotografie met Marcel van Kammen
De kortste dagen van het jaar liggen achter ons en de dagen worden steeds langer. Juist nu kun je nog volop genieten van de donkerte van de Wadden. Een geschikt moment voor nachtfotografie.
-
In gesprek met Daan Roosegaarde
In gesprek met Daan Roosegaarde
Visit Wadden had de eer om met Daan Roosegaarde in gesprek te gaan over zijn nieuwste project Seeing Stars! We vroegen hem hoe hij op het idee is gekomen, wat hem geïnspireerd heeft én wat hij met het terugbrengen van de sterren hoopt te bereiken.
-
Het Licht van Zeerijp
Het Licht van Zeerijp
Misschien heb je het zelf al gezien en vroeg je je af wat het was. Het Riepster licht, oftewel het Licht van Zeerijp. Soms brandt het fel, soms moet je twee keer kijken om het te ontwaren.
-
Come to the dark site
Come to the dark site
Echte donkerte wordt steeds schaarser. Gelukkig kan je in Dark Sky Park Lauwersmeer de duisternis niet alleen intens, maar ook nog eens op veel verschillende manieren beleven.